چرا حاجت گرفتن، نشانه بر حق بودن اسلام بر دیگر ادیان نیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

چرا حاجت گرفتن، نشانه بر حق بودن اسلام بر دیگر ادیان نیست؟

🌺پاسخ:

حقانیت اسلام بر استدلال های عقلانی متعددی مبتنی شده است . از اثبات وجود و صفات خداوند تا لزوم ارسال پیامبران و معجزه و اعجاز قرآن کریم که نشانه ی حقانیت اسلام است.

🍃 اما حاجت گرفتن را باید معنی کرد. اگر منظور این است که اتفاقی به ظاهر خاص و خارج از توان افراد عادی صورت می گیرد، به تنهایی نشانه ی حقانیت نیست چون تنها اعجاز است که نشانه ی حقانیت الهی است و اعجاز نیز تفاوت های زیادی با اعمال مرتاضان و امثال آنها دارد:

📌 ممکن است کسی بر اثر ریاضت یا استخدام جن ، کاری خلاف توانایی افراد عادی انجام دهد. این امور معجزه یا کرامت خوانده نمی شود. چون هر کسی با رفتن آن مسیر می تواند آن کار ها را انجام دهد.

رویای صادقه چیست_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ رویای صادقه چیست؟ از کجا بدانیم کدام خواب ما رویای صادقه است؟

✍ پاسخ:

✅ رؤیا از جهت آنچه که انسان در خواب می بیند و از حیث مقام و مرتبه وجودی انسان که گیرنده و دریافت کننده آن صورت ها می باشد دارای اقسامی است:

۱- خوابی که بسته به نوع مزاج بدنی انسان یا خلقیات وی، مستند به اسباب خارجی طبیعی، مزاجی و یا اسباب داخلی یا اخلاقی و روحی انسان می باشد. مثلا" گفته شده کسی که مزاجش گرم است حرکاتش مشوش و مضطرب بوده، خواب او هم پر از اضطراب است. این خواب آشفته مستند به مزاج بدنی خواب بیننده می باشد. یا اگر کسی ، انسانی یا کاری را خیلی دوست داشته باشد، آن را در خواب می بیند و یا نسبت به شخصی بغض و عداوت زیاد دارد ،در خواب با او جدال می کند. این جدال و آن همراهی ، مستند به خلقیات و ملکات اخلاقی انسان است.

۲- خوابی که به حوادث خارج از مسائل و مزاجی و خلقی، مربوط است. در این نوع خواب نفس انسانی از عالم دنیوی گذشته و با توجه به همگونی که با عالم مثال و عقل دارد، با آن دو مرتبط می گردد. این نوع خواب گاهی صریح و واضح است و تعبیرش آسان می باشد مانند خواب حضرت ابراهیم در کشتن فرزندش حضرت اسماعیل. گاهی غیرصریح و روشن است که ارجاع آن خواب به معنای اصلی خود مشکل و سخت است مانند خواب حضرت یوسف (ع). در مواردی خواب غیرصریح است که از این نوع خواب به (اضغاث احلام) یاد می کنند، یعنی خواب های پریشان و آشفته.

خواب­ها از جهات دیگر به اقسام گوناگونی تقسیم می شود:

برخی از رؤیاها ناشی از تأثیر اسباب و عوامل خارجی مانند گرما و سرما و یا عوامل داخلی مثل مریضی و وضع مزاج و پر بودن معده و ناراحتی های روحی و غیر آن، روی قوه متخیله انسان و در نتیجه درچگونگی رؤیا و خواب مؤثر است. همچنین اخلاق و خصوصیات انسانی تأثیر زیادی در نوع تخیل دارد مانند این که کسی یا چیزی و یا کاری را زیاد و بیش از حد دوست داشتن.

البته اغلب خواب­ها ناشی از تخیلات نفسانی است که برآمده از تأثیر اسباب و عوامل خارجی یا داخلی است که در حقیقت حاکی از کیفیت عمل و اثر این اسباب است.

-زمان خواب دیدن مثل سرشب یا وسط شب یا آخر شب یا بعد از نماز صبح نیز درچگو نگی رؤیا وصدق وکذب آن تأثیر می گذارد. معمولاً خواب‏هاى صادقه بعد از نیمه‏ شب تا پیش از اذان صبح مى‏باشد . خواب‏هاى بعد از نماز صبح غالبا قابل تعبیر نیست، اگر چه با توجه به وضعیت جسمی وروحی متفاوت افرادنمی توان گفت هیچ یک از رؤیاهای بعد ازصبح تعبیر ندارد . حتى فصل‏هاى سال هم در تعبیرخواب تأثیر دارد؛ مثلاً فردى در پاییز ببیند که درختان میوه کرده است، دلالت بر ضرر وى دارد. اگر هنگام بهار همین رؤیا را ببیند دلالت بر منفعت او دارد. حتى شغل کسی که خواب مى‏بیند تأثیر دارد مثلاً اگر کاسب خواب ببیند کاسه شیر مى‏نوشد ،دلالت بر کسب مال دارد؛ ولى اگر دانشجو و طالب علم چنین خوابى ببیند، دلالت به تحصیل علم دارد و... .

ابوبصیر از امام صادق‌پرسید: آیا خواب راست و دروغ هر دو یک منشأ دارد؟ حضرت فرمود: "درست است (با این تفاوت که‌) رؤیای دروغ و خلاف واقع را انسان در آغاز شب که هنگام تسلط (شیاطین‌) رانده شده و نابکار است می‌بیند. این گونه رؤیاها تخیلات آدمی است که دروغ و غیر واقعی و بی‌فایده می‌باشد. اما رؤیای صادق را بعد از گذشت دو سوم شب که فرشتگان فرود می‌آیند و آن پیش از سحر است می‌بیند. این گونه رؤیاها راستند و به خواست خدا تحقق می‌یابند مگر آن که بیننده خواب جنب یا ناپاک خوابیده باشد و خدا را چنان که شایسته است‌، یاد نکرده باشد. در این صورت رؤیا، مختلف و با درنگ و تأخیر تحقق می‌یابد."(۲) ‌

بنابراین تشخیص این که چه خوابى صادقه است کار دشوارى است. علم تعبیرخواب، علمی افاضی والهامی است. خداوند به هر کسی به تناسب صفای باطنش، تمام یا قسمتی ازآن را افاضه وعنایت می کند.

پی‌نوشت‌ها:

۱. تفسیر المیزان، عربى، ج ۱۰، ص ۱۰۰؛ میزان الحکمه، ج ۴، ص ۱۶، انتشارات مکتبه الاعلام الاسلامی.

۲-روضه کافی ،کلینی ،ج ۸،ص۹۱،ح ۶۲ ؛مرأه العقول،ج ۲۵ ص۲۵۰

ص۲۵۰ 

فرق بین حسد و غبطه چیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

فرق بین حسد و غبطه را بیان فرمایید ؟ 

🌺پاسخ:

هرگاه کسی اطلاع پیدا کرد که خدای تعالی به دیگری نعمتی تازه مرحمت فرموده ، حال او یکی از دو قسم زیر خواهد بود :

🔺قسم اول :

از رسیدن نعمت به آن شخص ناراحت است و آرزو دارد آن نعمت از او گرفته شود که این حال را ((حسد)) می گویند ، پس حسد ، دشمن داشتن رسیدن نعمت است به دیگری و دوست داشتن زوال نعمت از اوست .

🔹قسم دوم :

آن است که کراهت ندارد از رسیدن نعمت به دیگری و دوست ندارد زوال نعمت او را ، بلکه دوست دارد که مثل آن نعمت را خودش دارا شود بدون اینکه از دیگری گرفته شود و این حال را ((غبطه و منافسه )) می نامند .

🍀از امام صادق ( علیه السّلام )مروی است : ((انّ المؤ من یغبط ولا یحسد والمنافق یحسد ولا یغبط)) . (158)

((مؤ من غبطه می خورد ولی حسد نمی ورزد و منافق حسد می ورزد و غبطه نمی خورد)) . 

📚برگرفته از کتاب 82 پرسش از آیت الله دستغیب ، سوال79

فرق بین بخیل و لئیم ، کریم و سخی چیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

فرق بین بخیل و لئیم ، کریم و سخی چیست؟

🌺پاسخ:

👈🏽 ((بخیل )) :  آن است که دارایی خود را فقط به مصرف شخص خود رسانده و به دیگری نمی دهد . 

👈🏽 ((لئیم )) :  آن است که دارایی خود را نه خود می خورد ونه به دیگری می دهد و لئامت به درجه ای می رسد که صاحب آن نمی تواند ببیند که دیگری هم به دیگری چیزی می دهد . 

🍀در بحارالا نوار مروی است که حضرت امیرالمؤ منین ( علیه السّلام ) به شخصی بنج وسق خرما دادند ، کسی آنجا حاضر بود ، عرض کرد این مقدار برایش زیاد است ، یک وسق خرما او را کافی است ! 

حضرت فرمودند خداوند امثال تو را در میان مردم زیاد نکند ، من چیزی می دهم و تو بخل می کنی ؟ 

👈((سخی )) :  کسی است که از داراییش بهره می برد و به دیگران هم می خوراند.

👈 ((کریم )) ، خود نمی‌خورد و بدون توقع عوض ، می خوراند .

  📚برگرفته از کتاب 82 پرسش از آیت الله دستغیب ، سوال77

هشام بن حَکَم کیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

هشام بن حَکَم  کیست؟ آیا او واقعا  با قلب و زبان و دست، ائمه را یاری کرده است؟

🌺پاسخ:

هشام بن حَکَم متکلم شیعی قرن دوم قمری و از اصحاب امام صادق(علیه السلام) و امام کاظم(علیه السلام) است. . بسیاری از دانشمندان شیعه و اهل سنت او را به لحاظ علمی ستوده‌اند.

🔹از امام صادق، امام کاظم، امام رضا و امام جواد علیهم‌السلام روایاتی در ستایش هشام بن حکم وارد شده است. 

🍀 بر اساس این روایات، وی پرچمدار حق ائمه، مؤید صدق، مدافع ولایت اهل بیت و اثبات‌کننده بطلان دشمنان آنان است. پیروی از او پیروی از ائمه و مخالفت با او مخالفت با آنان شمرده شده است[1]. او بنده خیرخواه خداوند و کسی است که به دلیل حسادت اصحاب، آزار دیده است[2]. هشام با قلب و زبان و دست یاور ائمه است[3]. امام صادق به او فرمود تا زمانی که ما را با زبانت یاری کنی، مؤید به روح القدس خواهی بود[4]. 

📚 منبع جهت مطالعه بیشتر:

احمد صفایی، هشام بن حکم متکلم معروف قرن دوم هجری و شاگرد مبرز مکتب جعفری، تهران ۱۳۸۳ش.

—---------------------------

1. کشی،اختیار معرفۀالرجال، ص ۲۷۸؛ ابن شهر آشوب،معالم العلما، ص ۱۲۸

2. همان، ص ۲۷۰

3.  مامقانی،تنقیح المقال فی علم الرجال، ج۳، ص۲۹۴

4. شریف مرتضی،الشافی فی الامۀ، ج۱، ص۸۵.

حکم کسی که به پیامبر(ص) ناسزا بگوید، چیست_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ حکم کسی که به پیامبر(ص) ناسزا بگوید، چیست؟

✍ پاسخ:

✅ در این مساله بین شیعه و سنی اجماع وجود دارد که ناسزا گو به پیامبر (ص) باید کشته شود و دلایل زیادی از سنت و روایت آن را تائید می کند.

البته قطعا موارد زیادی نیز یافت می شود که پیامبر (ص) و اهل بیت (علیهم السلام) توهین کنندگان به خود را بخشیده اند. اما باید دقت نمود که از عفو و بخشش نمی توان حکم را دریافت! شاید به مصالح زیادی نسبت به شخصی عفو صورت گرفته و یا به دلایلی حکم اجراء نشده است. اما اصل حکم از موارد دیگر به خوبی فهمیده می شود که ما در این جا به تعدادی از احادیث بیان کننده حکم، و تعدادی از موارد اجرای حکم اشاره می کنیم:

روایات بیان کننده حکم:

۱- امام رضا(ع) از پدران خویش (ع) از رسول الله(ص) روایت کرده است: هر کس پیامبر (ص) را دشنام دهد، کشته می شود.[۱]

۲- امام رضا(ع) فرموده اند: شخصی که سرور و آقا حضرت محمد(ص) یا یکی از اهل بیت پاکش را به بدی یا به آنچه شایسته و لایق آنان نیست یا با طعن و تمسخر آنان، یاد کند، قتلش واجب می شود.[۲]

۳- امام صادق(ع) فرمود: پدرم به من خبر داد که رسول الله فرمود: هر کس بشنود دیگری از من بدگویی می کند، بر او واجب است  کسی که مرا دشنام داده است به قتل برساند.[۳]

مواردی از صدور حکم:

۱-محمدبن مسلم از امام محمدباقر(ع) نقل کرده است: مردی از قبیله هذیل رسول الله را سبّ می نمود. گزارش و خبر آن به پیامبر رسید. پیامبر فرمود: کیست این مرد را کیفر دهد؟ دو مرد از انصار بلند شدند و عرض کردند: ما ای پیامبر خدا! آن دو رفتند، به عربه محل اقامت مرد هذیلی رسیدند. جست و جو کردند، او را یافتند. او مشغول گوسفند چرانی بود. به وی سلام نکردند. او پرسید: شما کیستید و نامتان چیست؟ گفتند: آیا تو فلانی فرزند فلانی هستی؟ پاسخ داد: آری. از مرکب فرود آمدند، گردن او را زدند و برگشتند. محمد بن مسلم می گوید: پس از شنیدن این داستان، از امام باقر(ع) پرسیدم: آیا اگر امروز مردی پیامبر را سبّ نماید کشته می شود؟ امام فرمود: اگر بر جانت نترسی، پس او را بکش![۴]

۲- عبدالله بن خطل از قبیله تمیم بن غالب بود که محکوم به مرگ شد. چون اسلام آورده بود، پیامبر او را برای تبلیغ به مکه فرستاد. در راه مردی را که همراهش بود کشت و مرتد شد و با شعر خویش رسول الله را هجو کرد و ایشان را سزاوار فرمانبرداری نشناخت. به دستور پیامبر، سعدبن حریث محزومی و ابو برزه اسلمی او را در حالی که خود را به پرده های کعبه آویخته بود کشتند.[۵] (البته این شخص چند جرم مرتکب شده بود، که یکی از آن ها قتل بوده، اما جرم توهین به پیامبر ص نیز برای حکم به قتل او کافی بوده)

۳- عبدالله بن سعدبن ابی سراح عامری که برای رسول خدا می نوشت، مرتد شد و به مکه رفت. وی با گفتن سخنان باطل درباره پیامبر، آن حضرت را مسخره می کرد و می گفت: من هم چنان که محمد می گوید می گویم، محمد پیامبر نیست. او به من گفت: بنویس «عزیز حکیم» و من می نوشتم «لطیف خبیر»، او اگر پیامبر بود می دانست. پس از فتح مکه به برادر رضاعی اش عثمان پناه آورد. عثمان او را جای داد و نزد پیامبر آورد و برای او امان خواست و درباره او با پیامبر سخن می گفت. رسول خدا ساعتی سکوت کرد و خاموش بود و سپس امانش داد و چون بیرون رفت به یاران خود فرمود: چرا او را نکشتید؟ گفتند: منتظر بودیم اشاره فرمایی. فرمود: هیچ پیامبری را نشاید که با چشم اشاره کند، و پیامبران با اشاره نمی کشند.[۶]

برای مطالعه سایر دلایل می توانید به مقاله زیر مراجعه کنید:

دو فصلنامه الاهیات اجتماعی، سال اول، شماره ۲- عنوان: استنباط حکم ساب النبی(ع) از ابعاد سه گانه سنت اسلامی - نویسنده: دکتر محمدرضا جواهر.

[۱]. وسائل الشیعه، ج ۲۸، ص ۲۱۳.

[۲]. الفقه المنسوب الی الامام الرضا ع ص ۲۸۵.

[۳]. الکافی، ج ۷، ص ۲۶۷، ح ۳۲.

[۴]. الکافی، ج ۷، ص ۲۶۷، ح ۳۳.

[۵]. ابن هشام، ۱۴۱۲ ق، ج ۲، ص ۸۶۰.

[۶]. سیره ابن هشام،  ج ۲، ص ۸۵۹.

چرا قرآن به همان نحو که نازل شده تدوین نگردیده است_منهاج الرضا

✅پرسش:

چرا قرآن به همان نحو که نازل شده تدوین نگردیده است ؟ 

🌺پاسخ:

شبهه ای نیست که در آیات شریفه قرآن مجید ، رعایت ترتیب از حیث تقدم و تاءخر نشده است 

🔹 آیاتی که در مدینه و اواخر بعثت نازل شده ، جزء سور مکیه ضبط شده و بالعکس آیات مکیه جزء سور مدنیه قرار داده شده است. و آیات منسوخه ، مؤخر از آیات ناسخه ضبط گردیده  است. 

👈  اما این تقدم و تاءخر آیات شریفه و سور مبارکه چون تحت نظر مقدس حضرت رسول اکرم ( صلّی اللّه علیه و آله ) جمع آوری گردیده است ؛ مضر به فصاحت و بلاغت و بیان احکام و سایر جهات و شؤ ون قرآن مجید نگردیده است . 

📚برگرفته از کتاب 82 پرسش از آیت الله دستغیب 

ارتباط انسان با جن تا چه مقدار ممکن است اتفاق بیفتد_منهاج الرضا

💢 سوال:

 ☑️ ارتباط انسان با جن تا چه مقدار ممکن است اتفاق بیفتد؟

✍ پاسخ:

✅ در ابتدا باید اشاره شود که ممکن است در این باره بین مردم و عوام الناس قصه‌ها و افسانه‌های بسیاری مطرح باشد از جمله همین که در پرسش اشاره شده .

به چند نکته باید توجه شود :

جن تحت تسخیر آدمی در می‌آید و انسان می‌تواند از او کار بکشد حتى افراد سرکش آن ها را به زنجیر و بند بکشد. از این رو در قرآن آمده که جنیان تحت تسخیر حضرت سلیمان بوده و او از آن ها کار می‌کشید. (۱) برخی شیطان‌های جنی برای جناب سلیمان غواصی و کارهای سنگین انجام می‌دادند که در توان آدمی نبوده است. (۲)

از این گونه آموزه‌های قرآن به دست می‌آید که جن تحت تسخیر آدمی در می آید. به اذن الهی، جنیان مؤمن برای پیامبران و امامان مسخر می‌شدند و برای آن ها خدمت می‌کردند. نیز ممکن است برخی صالحان صاحب ولایت و معنویت نیز جنیان را تحت تسخیر در آورند. (۳)

غیر از این نوع ارتباط رویکرد منفی رابطه جن با انسان است که برای وسوسه و فریب آدمی عمل می‌کند. از این رو در سوره «الناس» آمده برخی از جنیان و انسان‌ها مردم را وسوسه می‌کنند. بنا بر این دو نوع ارتباط بین جنیان و آدمیان وجود دارد. ولی ارتباط با جنیان و یارى گرفتن از آن‏ها در امور منفی و مانند آن درست نیست؛ اما به جهت روابط ناسالمی که بعضی انسان ها با جنیان برقرار می کنند و آن ها را برای کارهای نادرست به خدمت می گیرند، از نظر فقهی بین فقها اختلاف است که آیا جایز است جنیان را تسخیر کرد و آن‏ها را به خدمت گرفت؟

در مجموع مى توان گفت: اگر این کار نسبت به جنیان مومن باشد و مایه آزارشان گردد، جایز نیست، ولى اگر مایه آزارشان نشود، روا مى‏باشد.

البته به کارگرفتن آن‏ها براى کارهاى نامشروع حرام است. آیا اصل ارتباط برقرار کردن با این موجودات از نظر شرعی جایز است ؟ ثانیا کیفیت برقراری این عمل چگونه بوده و به علاوه احضار و ارتباط به چه منظوری صورت می پذیرد؛ در باب احضار و تسخیر جن از منظر فقهی دو نظریه وجود دارد:

بعضی مثل امام خمینی می فرماید: تسخیر اجنه حرام است. (۴)

بعضی مانند آیت الله بهجت می فرماید: اگر موجب ضرر بر مسلمانی نباشد،اشکال ندارد. (۵)

پی نوشت:

۱. نمل (۲۷) آیه ۱۷ و انبیا (۲۱) آیه ۸۲.

۲. ص (۳۸) آیه ۳۷.

۳. محمد تقی مصباح معارف قرآن، نشر مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۸۰ش، ص ۳۱۲.

۴. امام خمینی ،تحریرالوسیله، نشر موسسه آثار امام خمینی ،ج ۱،ص ۴۷۳ .

۵. آیت الله بهجت، استفتا آت، ج۴ ،سوال ۶۴۲۴ و ۶۴۲۵.

چرا برخی از کارها مثل گنجاندن جهان در تخم مرغ در حیطه قدرت خدا نیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

با توجه به اینکه قدرت خدا نامتناهی بوده و قادر به هر کاری است، چرا برخی از کارها مثل گنجاندن جهان در تخم مرغ در حیطه قدرت خدا نیست؟

🌺پاسخ:

قدرت خداوند بی نهایت است، یعنی هر امری که ممکن باشد در بر میگیرد.

👈  برخی امور اساسا از دایره امور ممکن و انجام شدنی خارج هستند و اصلا قدرت به آنها تعلق نمیگیرد.

🖊 دلیل این امر ، این نیست که قدرت نقصی دارد یا محدود است ؛بلکه به این دلیل است که آن امور نشدنی هستند. نه اینکه قدرت خدا نقص داشته باشد.

شرایط شیر خوردنى که باعث محرمیت مى‌‏شود، چیست_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ شرایط شیر خوردنى که باعث محرمیت مى‌‏شود، چیست؟

✍ پاسخ:

✅ شیر خوردنى که باعث محرمیت مى‌‏شود، هشت شرط دارد و اگر یکى از این شرایط را نداشته باشد موجب محرمیت نمى‌‏شود:

  ۱- بچه از زنى شیر بخورد که زایمان کرده و شیر در پستانش به خاطر زایمان جمع شده و خود او زنده است. پس اگر از پستان زن مرده شیر بخورد فایده ندارد.

  ۲- شیر آن زن از حرام نباشد؛ پس اگر شیر مادر بچه‌‏اى را که از زنا به دنیا آمده به بچه دیگر بدهند به واسطه این شیر آن بچه به کسى محرم نمى‏شود.

  ۳- بچه شیر را از پستان بمکد، پس اگر شیر را در گلوى او بریزند یا مثل امروز در پستانک بریزند و به او بدهند، باعث محرمیت نمى‌‏شود.

  ۴- شیر خالص باشد و با چیز دیگر مخلوط نباشد؛ مگر آن چیزى که با شیر مخلوط شد (مثل خون) به قدرى کم باشد که به حساب نیاید.

  ۵- شیر از یک شوهر باشد؛ پس اگر زنِ شیردهى را طلاق بدهند، بعد شوهر دیگرى بکند و از او آبستن شود و تا موقع زاییدن شیرى که از شوهر اول داشته باقى باشد و مثلاً هشت بار از آن شیر به بچه بدهد و هفت مرتبه از شیر شوهر دوم به بچه بدهد آن بچه به کسى محرم نمى‌‏شود.

  ۶- بچه به واسطه مرض شیر را قى نکند و اگر قى کند، بنا بر احتیاط واجب کسانى که به واسطه آن بچه محرم مى‌‏شوند، باید با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند.

  ۷- پانزده مرتبه یا یک شبانه روز شیر بخورد یا مقدارى شیر بخورد که بگویند از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت روییده است؛ بلکه بعضى ده مرتبه شیر خوردن را هم باعث احتیاط مى‌‏دانند؛ یعنى، با کسى که ده مرتبه شیر خورده احتیاط مستحبى است که ازدواج نکنند و نگاه محرمانه به او ننمایند.

  ۸- دو سال بچه تمام نشده باشد و اگر بعد از دوسالگى بچه باشد، باعث محرمیت نمى‌‏شود.[۱]

تذکر: بچه ای که شیر خورده محرم می شود ولی برادر وخواهر های او محرم نیستند ومی توانند با اولاد آن زن شیر ده ازدواج کنند.[۲]

بنابر این اگر یقین به تحقق این ۸ شرط دارند باید ازهم جدا شوند وهریک می تواند با شخص دیگری ازدواج مجدد کنداما اگر ازهم جدا نشوند  وعقد با شخص دیگری تحقق نیابد نمی تواند، رابطه داشته باشد وحرام است.؛ اما اگر  در یکی از این موارد هم شک کنند ، هنوز به هم حرام نشده اند.

۱. توضیح المسایل مراجع، م ۲۴۷۴ و ۲۴۷۵ .ومسائل مورد ابتلاء، آیت الله خامنه ای، سوال۱.

[۲]. امام خمینى، تحریرالوسیله، ج ۲، ص ۲۵۸ مسئله ۱۲ از رضاع.

آیا دروغ به شوخی حرام است_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ آیا دروغ به شوخی حرام است؟

✍ پاسخ

✅ دروغ گفتن به شوخی عذاب‌ ندارد، ولی شایسته است این کار انجام نشود. در روایات از دروغ گفتن به شوخی هم مذمت و نهی شده است."

حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «لا یجد عبد طعم الایمان حتی یترک الکذب هزله و جده:[۱] هیچ بنده ای طعم ایمان را نمی چشد، مگر این که دروغ را چه شوخی و چه جدی ترک کند.»

امام زین العابدین (ع‌) به فرزندش فرمود: «اتقوا الکذب الصغیر منه و الکبیر فی کل جد و هزل:[۲] از کوچک وبزرگ و جدی و شوخی دروغ بپرهیز.»

دروغ گفتن به شوخی، کم کم انسان را بر دروغ جدی جرأت می دهد. امام خمینی (ره) در چهل حدیث می‌فرماید: از اموری که انسان باید ملتفت آن باشد، این است که دروغ به عنوان شوخی و مزاح هم در اخبار از آن تکذیب [و نهی] شده است و تشدید در امر [به ترک] آن گردیده و علما فتوای به حرمت آن نیز می دهند.[۳]

[۱]. اصول کافی، ج۴، باب الکذب، ح۱۱.

[۲]. اصول کافی، ج۴، باب الکذب، ح۲.

[۳]. چهل حدیث، ص ۴۷۲.

جعفر طیار کیست؟_منهاج الرضا

💢 سوال:

جعفر طیار کیست؟

🌺پاسخ:

جعفر بن ابی طالب بن عبدالمطلب مشهور به جعفر طیار و ذوالجناحین، سومین فرزند ابوطالب، پسرعموی پیامبراکرم(صلی الله علیه و اله)، برادر بزرگ‌تر امام علی(علیه السلام) و صحابی رسول خدا(صلی الله علیه و اله و سلم ) است.

🔷وی دارای مقام و منزلت بسیاری نزد پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله و سلم) بود و رسول خدا او را به عنوان سرپرست کاروان مسلمانان در مهاجرت به حبشه برگزید.

 🌹 پیامبراکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) پس از بازگشت جعفر از حبشه ، به او نمازی آموخت که به نماز جعفر طیار مشهور است.

🔹 جعفر در جنگ موته به شهادت رسید. مزار او در اردن است.

چه کنیم که از مرگ نترسیم_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ چه کنیم که از مرگ نترسیم؟

✍ پاسخ:

✅ دلبستگی

ترس از مرگ به خاطر جدایی از مال و فرزند و همسری است که دل ما به آن‌ها خو گرفته. باید بدانیم که اگر خداوند در آستانه مرگ ما را از خانه و مال و فرزند فانی جدا می‌کند در عوض با نعمت‌های دیگری که قابل قیاس با نعمت‌های دنیا نیست آشنا می‌نماید.

ناشناخته بودن مرگ

و اگر ترس به خاطر ورود به یک مرحله مبهم و تاریک و خطرناکی است باید بدانیم که راه مرگ تاریک نیست بلکه پا گذاشتن به یک مرحله‌ای از مراحل تکامل انسان است.

کمی توشه

و اگر ترس از مرگ به خاطر کمی توشه راه و ایمان و عمل صالح است باید خود را با توشه تقوا مجهز کنیم همان‌طور که قرآن می‌فرماید:«وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوی» [۷] یعنی توشه بردارید که بهترین توشه‌های شما همان تقوا است.

گناهان

و اگر ترس از مرگ به خاطر گناهان است اگر گناه صغیره باشد باید توبه کرد و به رحمت خدا امیدوار بود. پیامبر فرمودند:«لَوْ تَعْلَمُونَ قَدْرَ رَحْمَةِ اللهِ لاتَّکَلْتُمْ عَلَیْها» [۸] [۹] یعنی هرگاه می‌دانستید که چقدر لطف و رحمت خدا بزرگ است بر آن اعتماد می‌کردید و هرگز به خود ترس راه نمی‌دادید. و اگر گناه کبیره است آن‌هایی که حق الله است انسان باید در آن‌ها کوتاهی نکند مثل نماز ، روزه و اگر حق الناس است مثل زکات ، خمس ، غیبت باید آن‌ها را هم ادا کند. در مورد غیبت یعنی باید برود و از کسی که غیبت کرده او را راضی کند.

فانی شدن

و اگر مرگ را هم‌چون تولد جنین از مادر یک تولد ثانوی بدانیم و معتقد باشیم با عبور از این گذرگاه سخت به جهانی گام می‌گذاریم که از این جهان بسیار وسیع‌تر، پرفروغ‌تر، آرام بخش‌تر و مملو از نعمت‌هایی است که فعلاً برای ما قابل تصور نیست دیگر ترسی از مرگ نخواهیم داشت. [۱۰]

با مطالبی که بیان شد حالا اگر کسی مؤمن و مسلمان واقعی بود و به او بگویند که یک روز یا یک ساعت دیگر می‌میری می‌گوید الحمدلله! چرا؟ چون که او در اطاعت فرمان خدا در صیقل زدن نفس اماره به سوء با گذشت و ایثار و انفاق و اطعام و جهاد و صلاة و صیام و انصاف با خلق و احسان و دستگیری از مستمندان و غیره کوتاهی نکرده است. لذا باید بکوشیم که مسلمان واقعی باشیم نه مسلمان ظاهری. [۱۱]

قال رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلّم:« اِنَّ الْمَوتَ عِندی بِمَنْزِلَةِ الشَرْبَةِ الْبارِدَةِ فِی الْیَومِ الشَّدید الحَرّ »؛ مرگ در دیدگاه من مانند نوشیدن شربت خنکی است که انسان تشنه در روز بسیار گرم میل می‌کند. [۱۲]

پی نوشت ها:
۸. نهج الفصاحه، ص۴۹۱، حدیث۳۱۹.
۹. معاد، قرائتی، ص۷۹.
۱۰. معاد، ناصر مکارم شیرازی، ص۲۵، نشر قم، هدف، ۱۳۹۶ ق.
۱۱. معاد شناسی، حسینی طهرانی، محمدحسین، ص۹۱، نشر طهران، حکمت، ۱۳۶۰-۱۳۶۱.
۱۲. سفینة البحار، ج۹، ص۴۵۹.

نزدیک بودن خداوند به بندگان به چه معنى است_منهاج الرضا

✅پرسش:

 نزدیک بودن خداوند به بندگان به چه معنى است؟

🌺پاسخ:

 پاسخ این سوال در آیه24 سوره«انفال» آمده است، خداوند مى فرماید: (بدانید که خداوند میان انسان و قلب او حائل مى شود، و این که همه شما نزد او در قیامتاجتماع خواهید کرد)؛ «وَ اعْلَمُوا اَنَّ اللّهَ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ وَ اَنَّهُ اِلَیْهِ تُحْشَرُونَ».

📌شک نیست که منظور از قلب، روح و عقل است. و اما این که خداچگونه میان انسان و روح و عقل او قرار مى گیرد احتمالات فراوانى درباره آن داده شده است:

🌸گاه گفته مى شود: اشاره به شدت نزدیکى خداوند به بندگان است، آن چنان که گوئى در درون جان او و میان او و خودش قرار گرفته؛ همان گونه که قرآنمى گوید: «وَ نَحْنُ اَقْرَبُ اِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ»؛ (ما از رگ گردن به انسان نزدیک تریم). (1)

🍀گاه گفته مى شود: اشاره به آن است که گردش دل ها و فکرها به دست خداست آن چنان که در دعامى خوانیم: «یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الاَبْصارِ»؛ (اى کسى که گردش دل ها و فکرها به دست تو است). (2)

🌸 گاه گفته مى شود: منظور این است که اگر لطف خدانبود هرگز انسان به حقانیت حق، و باطل بودن باطل، پى نمى برد.

🍀 و نیز گفته اند: منظور این است که مردم باید تا فرصت دارند در انجام طاعات و کار نیک تلاش کنند؛ زیرا خداوند میان انسان و قلبش به وسیله مرگ حائل ایجاد مى کند.

🖊اما با یک نظر کلى مى توان همه این تفسیرها را در یک تفسیرواحد جمع کرد و آن این که خداوند در همه جا حاضر و ناظر و به همه موجودات احاطه دارد در عین این که با موجودات این جهان یکى نیست از آنها هم جدا و بیگانه نمى باشد، مرگ و حیات، علم و قدرت، آرامش و امنیت، توفیق و سعادت همه در دست او و به قدرت اوست و به همین دلیل، نه انسان چیزى را مى تواند از او مکتوم دارد، نه کارى را بى توفیقاو انجام دهد، و نه سزاوار است به غیر او روى آورد و از غیر او تقاضا کند؛ چرا که او مالک همه چیز است و محیط به تمام وجود انسان! (3)

—------------------------—

(1). سوره ق، آیه 16.
(2). «وسائل الشیعه»، جلد 6، صفحه 63، چاپ آل البیت؛ «بحار الانوار»، جلد 12، صفحه 278 و جلد 52، صفحات 148، 149 و ...
(3). گردآوری از کتاب: تفسیر نمونه، آیت الله العظمی مکارم شیرازی، دارالکتب الإسلامیه، چاپ سی و دوم، ج 7، ص 164.

بهره های بانکی حرام است یا حلال؟_منهاج الرضا

💢 سوال:

💠 بهره های بانکی حرام است یا حلال؟

✍ پاسخ:

✅ وام مشروط به بهره، وام ربوى است از نظر شرعی جایز نیست؛ ولی پولى را که بانک‏ها به عنوان سود مى ‏پردازند، در صورتى که به صورت مضاربه و جعاله و امثال آن از عقود شرعیه با بانک قرارداد کنید و اطمینان داشته باشید که با آن عقود عمل مى ‏شود جایز است.[۱]

به‌طور کلى معاملات بانکى که بانکها بر اساس قوانین مصوب مجلس شوراى اسلامى و مورد تأیید شوراى محترم نگهبان انجام مى دهند، اشکال ندارد و محکوم به صحّت‏ است و سود حاصل از بکارگیرى سرمایه براساس یکى از عقود صحیحِ اسلامى، شرعاً حلال است، لذا در صورتى که گرفتن پول از بانک براى خرید مسکن و مانند آن تحت عنوان یکى از آن عقود باشد، بدون اشکال است ولى اگر به‌صورت قرض ربوى باشد، هرچند گرفتن آن از نظر حکم تکلیفى حرام است، ولى اصل قرض از نظر حکم وضعى صحیح است و آن مال، ملک قرض گیرنده مى ‏شود وجایز است در آن و در هر چیزى که با آن مى ‏خرد تصرّف نماید.[۲]

 [۱]. ‏الاستفتائات جدید، آیت ‏اللّه ‏تبریزى، مسأله ۲۱۰۰.
 [۲]. آیت الله خامنه‌ای، اجوبة ‏الاستفتائات، س ۱۹۲۲.

آیا حضرت زهرا(سلام الله علیها) از زمان شهادتش آگاه بود؟_منهاج الرضا

✅پرسش:

 آیا حضرت زهرا(سلام الله علیها) از زمان شهادتش آگاه بود؟

🌺پاسخ:

در «مسند احمد» از امّ سلمه (یا طبق روایتى ام سلمى) چنین آمده : وقتى فاطمه(علیها السلام) به همان بیمارى که به وفاتش منتهى گشت، بیمار شد من از او پرستارى مى کردم، روزى حالتش را از همه روز بهتر دیدم، على(علیه السلام) به دنبال کارى رفته بود.

▪️ فاطمه(علیها السلام) به من فرمود:  آبى بیاور تا غسل کنم، آب آوردم و او غسل کرد، غسلى که بهتر از آن ندیده بودم. سپس فرمود: لباس هاى تازه اى براى من بیاور، لباس ها را آوردم و به او دادم، و او پوشید.

▪️سپس فرمود: بسترم را در وسط اطاق بیفکن، من این کار را کردم، او دراز کشید و رو به قبله کرد، و دستش را زیر صورتش گذاشت، سپس فرمود: اى ام سلمه! {ام سلمى} من الان از دنیا مى روم (و به ملکوت اعلا مى شتابم) در حالى که پاک شده ام، کسى روى مرا نگشاید. این سخن گفت و چشم از جهان پوشید!(1)

🖊 این حدیث به خوبى نشان مى دهد که فاطمه از لحظه مرگش آگاه و با خبربوده، و بى آن که نشانه هاى آن در او باشد، آماده رحلت از این جهان گشت، و از آن جا که هیچ کس لحظه مرگ را جز به تعلیم الهى نمى داند این نشان مى دهد که از سوى خدابه او الهام مى شد.(2)

—-------------------------
(1) . مسند احمد بن حنبل، جلد 6، صفحه 461. این حدیث را ابن اثیر در «اسد الغابة» و جمعى دیگر در کتب خود آورده اند.
(2) . گردآوری از: کتاب زهرا(س) برترین بانوی جهان، حضرت آیت الله مکارم شیرازی، ص 89.

منظور از آروزهای دراز در روایات چیست؟_منهاج الرضا

✅پرسش:

 منظور از آرزوی دراز ،در روایتی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم فرموده اند، چه جور آرزوهایی هست؟ پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله ) : بر امت خویش بیش از هر چیز از هوس و آرزوى دراز بیم دارم.

🌺پاسخ:

طول امل (آرزوهای دراز) از مهم‌ترین رذایل اخلاقی بوده و انسان را از خدا دور ‌ساخته و به انواع گناهان آلوده می‌کنند. این آرزوها همچون سراب در بیابان زندگی ظاهر می‌شوند و هر لحظه انسان را تشنه‌تر می‌سازند تا از شدت تشنگی هلاک سازند.

🖊 و در واقع آرزو اگر از حد بگذرد و به صورت آرزوی دور و دراز درآید، بدترین عامل انحراف و بدبختی است‌ و درست همانند آب باران است که اگر از حد گذشت مایه غرق شدن و نابودی خواهد شد. این آرزوی کشنده همان است که قرآن کریم می‌فرماید: «رُبَمَا یوَدُّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْ کَانُوا مُسْلِمِینَ * ذَرْهُمْ یأْکُلُوا وَیتَمَتَّعُوا وَیلْهِهِمُ الْأَمَلُ فَسَوْفَ یعْلَمُونَ»2)

🔶کافران (هنگامی که آثار شوم اعمال را ببینند) چه بسا آرزو می‌کنند مسلمان بودند! بگذار آن‌ها بخورند و بهره گیرند و آرزوها آنان را غافل می‌سازد ولی به زودی خواهند فهمید

🔷 اگر انسان در زندگی بلند پرواز بود و خواسته ای بالاتر از حد امکانات و توانایی خود داشت و اصرار بر رسیدن به آن به هر قیمت و از هر راهی داشت، مجبور است همه حریم­ها را بشکند و به هر وسیله­ای متوسل گردد تا به خواسته خود برسد و طبیعی است که چنین انسانی نمی­تواند در چارچوب شرع و دین و عقل حرکت کند و اعمالش از حکم دین و عقل پیروی نمی­کند، در نتیجه اعمالش زشت و ناپسند و ناگوار می­گردد.

🔺طول امل باعث قساوت قلب می شود: آرزوی طولانی انسان را از خدا غافل می‌کند و به دنیا حریص می‌سازد و آخرت او را به دست فراموشی می‌سپارد و اینها همه اسباب سنگدلی و قساوت است. به همین دلیل در حدیثی آمده است که خداوند به موسی علیه‌السلام فرمود:« یا مُوسَى لَا تُطَوِّلْ فِی الدُّنْیا أَمَلَکَ فَیقْسُوَ قَلْبُکَ وَ الْقَاسِی الْقَلْبِ مِنِّی بَعِیدٌ »(3)


🖊 صاحبان آرزوهای دراز ناچارند شخصیت انسانی خود را درهم شکنند و برای رسیدن به مقصود خیالی در برابر هر کسی خضوع کنند و دست التماس به سوی این و آن دراز نمایند و به زندگی ذلت‌بار تن دهند.

🍀 امیرمؤمنان علی(علیه السلام) در این مورد می فرماید: خواری مردان در ناکامی آرزوهاست‏.(4)

اگر خدا پیامبران وامامان را دوست دارد چرا از کشتن انها جلوگیری نکرد؟_منهاج الرضا

✅پرسش:

اگر خدا پیامبران وامامان را دوست دارد چرا از کشتن انها جلوگیری نکرد؟

🌺پاسخ:

این بر میگردد به اینکه ما مرگ را بد میدانیم و مفهوم درستی از مرگ را نگرفتیم، در فرض کنید شما در اتاقی هستید، و پدر شما بیرون از اتاق و خیلی زیبایی های بیرون اتاق هست، که در این اتاق نمیتوانی بهش برسی باید از این اتاق بیرون بروی تا به ان زیبایی ها برسی.
آیا مشتاق نمیشوی از این اتاق خارج شوی؟ آیا پدرت تمام تلاشش را نمیکند که تو را از این اتاق بیرون بیاورد؟

🍀از این روست که مولای متقیان علی (ع) می فرمایند: «وَأَکْثِرْ ذِکْرَ الْمَوْتِ وَمَا بَعْدَ الْمَوتِ، وَلاَ تَتَمَنَّ الْمَوْتَ إِلاَّ بِشَرْط وَثِیق؛ [۱] بسیار به یاد مرگ و منزلهاى پس از آن باش، امّا هرگز آرزوى مرگ مکن مگر آنگاه که صددرصد به رضایت الهى مطمئن باشى.»

🌹طبیعتا مومن، با مرگ از زندان به بوستانی آباد وارد می شود. امام حسین (ع) می فرمایند: «دنیا زندان مؤمن و بهشت کافر است! مرگ براى مؤمنین یک پلى میباشد که که ایشان بوسیله آن وارد بهشت خود میشوند و براى کفار یک پلى میباشد که بواسطه آن داخل جهنم خود میگردند.»[۲] بنابراین برای مومن مرگ خواستنی و دوست داشتنی است، حضرت علی (ع) می فرمایند: «پسر ابى طالب مانوس‌تر است بمرگ از کودک به پستان مادرش.»[۳]

🔹و قرآن نیز، طلب مرگ را معیار و محکی برای اثبات ادعای جایگاه عالی در نزد خدا بیان می کند: «إِن زَعَمْتُمْ أَنَّکُمْ أَوْلِیَاءُ لِلَّهِ مِن دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ المْوْتَ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ؛ [جمعه/۶] اگر مى‌پندارید که شما دوستان خدایید نه مردم دیگر، پس آرزوى مرگ کنید اگر راستگویید (تا به جوار رحمت و نعمت دوست برسید)»

—----------------------------
[۱]. نامه ۶۹ نهچ ابلاغه.
[۲]. بحار الأنوار، ج‌۴۴، ص: ۲۹۷.
[۳]. بحار الأنوار، ج‌۷۱، ص: ۵۷.

امام وجود دارد

💢 سوال:

 

 ☑️ چگونه امامی را که نمی بینیم بشناسیم؟

 

✍ پاسخ:

 

✅ در پاسخ به این سؤال باید گفت:

 

اولا  غائب بودن امام به معنی عدم حضور او در میان مردم و جامعه نیست بلکه به این معنی است که او را مشاهده می‌کنند ولی نمی‌شناسند. نظیر این که برادران حضرت یوسف او را مشاهده ‌کردند ولی نشناختند. لذا در روایت امام صادق(ع) می‌فرماید: «مثل حضرت مهدی(عج) مثل یوسف(ع) است، او در میان مردم است و او را مشاهده می‌کنند ولی نمی‌شناسند تا اینکه خداوند به او اذن دهد و او خودش را معرفی کند.»[۱] و نیز عُمری(یکی از نواب حضرت در عصر غیبت صغری) می‌فرماید: «به خدا قسم صاحب الامر هر سال در مراسم حج شرکت می‌کند و مردم را مشاهده می کند و آنها را می‌شناسد و مردم هم او را می‌بینند ولی او را نمی‌شناسند.»[۲] بنابراین حضرت در جامعه حضور دارد و حضور او منشأ آثار و برکات فراوان است.

 

و ثانیا غیبت امام مانع از معرفت و شناخت او نیست و عذر بر عدم شناخت آن حضرت نمی تواند باشد. در معرفت و شناخت لازم نیست حضرت را به صورت و قیافه بشناسد، بلکه شناخت او به نام و صفات و فضائل و ویژگی‌ها ممکن است. و اصل اطاعت از فرامینی است که امام صادر نموده اند. اُویس قرنی اهل یمن بود در زمان پیامبر(ص) زندگی می‌کرد او بسیار علاقه داشت که پیامبر(ص) را مشاهده کند ولی به خاطر اینکه مادر پیری داشت و از او نگاه داری می کرد نتوانست پیامبر(ص) را در مدینه زیارت کند، ولی در عین حال بالاترین شناخت و معرفت را نسبت به پیامبر (ص) داشت و پیامبر به امیرالمؤمنین(ع) در مورد اویس قرنی سفارش می‌کرد. لذا حتی با ندیدن می توان مطیع بود. حتی باید مانند اویس درک کرد که اطاعت مقدم بر زیارت حضرت است.

 

و ثالثا غیبت مختص به حضرت حجت(عج) نیست. حضرت موسی بن جعفر علیه السلام مدتها در زندان بودند و عده زیادی از شیعیان موفق نشدند که حضرت را به صورت و قیافه بشناسند ولی این مانع از معرفت و شناخت نسبت به مقام حضرت نبود. همچنان که در بسیاری از مواقع دوری محل زندگی و ... سبب می شد، عده ای نتوانند امام را زیارت کنند.

 

[۱]. بحار الانوار، ج ۵۱، ص۲۲۴ و ص ۱۴۲.

[۲]. وسائل الشیعة، ج ۱۱، ص ۱۳۵ ب ۴۶ ابواب وجوب حج