عذاب آخرت چگونه است-منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ عذاب های آخرت بر جسم وارد می شود یا بر روح؟

✍️ پاسخ:

✅ سوختن در آتش و دیگر عذاب‏های ذکر شده در نصوص دینی واقعی است، و بر جسم و جان هر دو وارد می شود.

از آموزه‌های وَحْیانی بر می‌آید که آتش جهنم بر خلاف آتش دنیا نه تنها تن و بدن بلکه جان و تن را با هم می‌سوزاند.

 قرآن کریم در این باره می‌فرماید: "تو چه می‌دانی حطمه چیست! آتش برافروخته الهی است! آتشی که از دل‌ها سر می‌زند.

 این آتش بر آنها به صورت در بسته است در ستون‌های کشیده و طولانی"(۱). در تفسیرآیه آمده: 

این آتش بر خلاف تمام آتش‌های دنیا (که نخست پوست را می‌سوزاند و سپس به داخل نفوذ می‌کند) اوّل بر دل شراره می‌زند و درون را می‌سوزاند! نخست قلب و بعد مغز و استخوان را و سپس به خارج سرایت می‌کند.(۱)

بین سوزش عذاب آخرت و دنیا از چند جهت تفاوت هست:

۱ـ از آتش دنیا فقط بدن می‌سوزد، ولی آتش آخرت روح و دل را هم می‌سوزاند.

۲ـ آتش دنیا خالص نیست و تا با اکسیژن ترکیب نشود نمی‌سوزد، ولی آتش آخرت خالص است و جز درد چیز دیگری نیست.

۳ـ در دنیا ادراکات ضعیف است، ولی در آخرت همه چیز به کمال نهایی خود رسیده و ادراک آدمی قوی است، از همین رو سوزش فوق‌العاده‌ای احساس می‌کند، همان گونه که لذت از نعمت‌های بهشت قابل مقایسه با دنیا نیست.

۴ـ در دنیا پس از رسیدن سوزش به استخوان، احساس سوزش کم می‌شود، ولی در جهنم، خداوند دوباره گوشت تازه می‌رویاند و از کاهش عذاب جلوگیری می‌کند.

پی‌نوشت‌ها:

۱. همزه (۱۰۴) آیه ۶ ـ ۹.

۲. تفسیر نمونه، ج ۲۷، ص ۳۱۶، نشر دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۹ش.

چرا شراب بهشت حرام نیست؟- منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ اگر شراب بد است چرا در آخرت حرام نیست؟

✍️ پاسخ:

✅ وجود تفاوت های دنیا و آخرت، نشان می دهد که این گونه مطالب "قیاس مع الفارق" است. و به دلیل همین تفاوت ها، نمی توان از مجاز بودن یک چیز در آخرت، مجاز بودن آنها در دنیا را برداشت کرد.

تفاوت ها نیز در وجوه متعددی قابل بیان است. مثلا در شراب، شرابی که در آخرت وجود دارد، اصلی ترین خاصیت شراب این دنیا را ندارد. که همان خاصیت سبب زشت بودن استفاده از شراب در دنیا است. پس شراب بهشتی، معنای عام نوشیدنی را دارد نه اینکه به معنای مست کنده  باشد پس  هیچ ارتباطی به شراب دنیایی ندارد:

«لا فیها غَوْلٌ وَ لا هُمْ عَنْها یُنْزَفُونَ[صافات/۴۷] شرابى که نه در آن مایه تباهى عقل است و نه از آن مست مى‏ شوند! »

یا مثلا پرخوری در دنیا، سبب مریضی می شود. در حالی که در بهشت مریضی وجود ندارد و به همین دلیل بهشتیان می توانند انواع و اقسام غذاها را بدون هیچ محدودیتی مورد استفاده قرار دهند.

همچنین یکی از وجوه عمده تفاوت دنیا و آخرت، محدودیت های عالم مادی است که سبب ناپسند بودن رویکرد به بعضی از مسائل می شود. چرا که در عالم مادی و محدود، توجه به بعضی از مسائل ممکن است مانع شکوفایی استعدادهای خاص انسان شده و آنها را تباه کند. برای همین آنها مورد نهی قرار گرفته اند، در حالی که جزو نعمات بهشتی به شمار می آیند. چون اصولا در بهشت محدودیتی وجود ندارد. علاوه بر آنکه آنجا محل شکوفا کردن استعدادها نیست. از جمله مواردی که در این قالب می توانیم به آنها اشاره کنیم، ممنوع بودن حریر و طلا برای مردان است، در حالی که این ها، جزئی از نعمات بهشتی مردان است:

«جَنَّاتُ عَدْنٍ یَدْخُلُونَها یُحَلَّوْنَ فیها مِنْ أَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ لُؤْلُؤاً وَ لِباسُهُمْ فیها حَریرٌ[فاطر/۳۳] (پاداش آنان( باغهاى جاویدان بهشت است که در آن وارد مى ‏شوند در حالى که با دستبندهایى از طلا و مروارید آراسته ‏اند، و لباسشان در آنجا حریر است.»

غلمان چه کسانی هستند؟-منهاج الرضا

💢 سوال: 

☑️ آیه 24 سوره طور،منظور از غلمان چه کسانی هستند؟خطاب این آیه با مومنین مرد است یا مومنین زن؟

✍️پاسخ:

✅ مقصود از «غلمان» در آیه « وَیَطُوفُ عَلَیْهِمْ غِلْمَانٌ لَّهُمْ کَأَنَّهُمْ لُؤْلُؤٌ مَّکْنُونٌ» (طور: 52/ 24) غلامانی هستند که به خدمت‌گزاری بهشتیان، مشغول خواهند بود. 

این غلامان، هم برای مردم و هم برای زنان هستند؛ 

زیرا آیات در این زمینه، عموم و اطلاق دارند و در جایی، تخصیص به مردان یا زنان نخورده است. 

بنابراین، هم مردان و هم زنان بهشتی، دارای خدمت‌گزاران مردم خواهند بود. 

انسان ناقص و عدل خدا_منهاج الرضا

👇👇👇

 💢سوال:

☑️ تولد انسان های معلول یا ناقص الخلقه چطور با عدل خدا سازگار است؟

✍️ پاسخ:

✅ جهانى که ما در آن زندگى مىی کنیم، جهان ماده است، یعنى هر چیزى در شرایط خاص و با علل و اسباب خاص خود به وجود مى ‏آید و تدریجاً کامل مى‏ گردد. اگر شرایط و حدود آن مراعات نشود، موجودى ناقص و بى فایده و گاه زیانبار به دست مى‏ آید.

میوه درخت در موقعى به صورت کامل به دست مى ‏آید که باغبان آن را به موقع آب و کود دهد و به کلیه اصول رشد توجه داشته باشد و آن‏ها را فراهم آورد. در غیر این صورت میوه درخت به صورت کامل به دست نمى ‏آید، زیرا جهان مادى و طبیعى این طور نیست که در هر شرایطى موجودات سالم و کامل تحویل دهد.

پس براى به دست آمدن میوه سالم و کامل، باغبان باید آن چه را در پرورش و تکامل آن لازم است، مراعات کند.

همچنین براى نوزاد سالم ضرورت دارد پدر و مادر، آن چه را در پرورش و تکامل او لازم و مفید است، بدانند و آن‏ها را همیشه مراعات کنند.

ما هستیم که در بسیارى از موارد در اثر مراعات نکردن شرایط بهداشتی، کودکان ناسالم به وجود مى ‏آوریم.

پس در این گونه موارد نباید آن را تقصیر دستگاه آفرینش بگذاریم، زیرا خداوند براى تکامل هر موجودى شرایط خاصى قرار داده است که اگر آن‏ها مراعات شود، هر چیزى نیکو و مفید به وجود خواهد آمد.

به عبارت دیگر: سالم و ناقص به دنیا آمدن، علل و اسباب مادى خاص خود را دارد. هر معلول و پدیده ‏اى از علت خاص خود صادر مى‏ شود.

بنابر این هر نوع نقصی که در موجودات جهان وجود دارد از ناحیه موجودات است نه خداوند و به تعبیر دیگر فیض از طرف خداوند تمام است و نقص از طرف دریافت کننده فیض است.

هنگامی که علت و اسباب و شرایط به وجود آمدن نوزادی ناقص باشد، یا از نظر ژنتیکی( که بسیاری از جهات آن هنوز شناخته نشده) ، نوزاد ناقص به دنیا می‏ آید.

جهان آفرینش شرایطى دارد که اگر کسى آن‏ها را مراعات نکند، در نتیجه نواقصی به بار آید، تقصیر از خود او است و ربطى به عالم آفرینش ندارد.(۱)

بوعلى سینا مى گوید: خدا زردآلو را زردآلو نکرده بلکه زردآلو را ایجاد کرده است.

زردآلو از باب مثال است، منظور همه موجودات است، خدا اشیا را آفریده و آن‏ها ذاتاً اختلاف دارند. قرآن مجید این مطلب را با یک تمثیل بیان کرده و فرموده است:

«خدا از آسمان آبى فرود آورد و هر رودخانه‏اى به قدر ظرفیت خودش سیلان یافت».(۲) یعنى رحمت فیض پروردگار هیچ موجود مستعدى را محروم نمى‏ سازد و براى همه یکسان است، ولى استعداد و ظرفیت موجودات یکسان نیست. استعدادها مختلف است. هر ظرفى به قدرى که گنجایش دارد، از رحمت خدا لبریز مى‏گردد. پس هر موجودى، حق خود را که امکان داشته دریافت دارد، دریافت کرده است».(۳)

بنابراین نباید تصور کرد که خداوند یکى را که ممکن بود زیبا باشد، زشت قرار داد و دیگرى را که ممکن بود زشت باشد، زیبا قرار داد و با قید قرعه و یا یک اراده تبعیض‏آمیز هر یک از آن‏ها را انتخاب کرد، بلکه هر جزء از اجزاى جهان تنها به همین جور که هست، امکان وجود داشته و خدا همان آفرینش را به آن داده است. اگر بخواهیم از دیدگاه علمى سخن گوییم، این گونه مى‏توان گفت که هر ماده با توجه به ویژگى و شرایط خود از وجود و کمالات وجود برخوردار مى‏شود. تفاوت­ هایى که در جهان مادى و طبیعى وجود دارد، براساس تفاوت در عناصر مادى است، مثلاً کسى که از نظر زیبایى یا زشتى، شکل و وضعى خاص دارد، بر اثر تفاوت ژنتیکى و عوامل محیطى و مادى وراثت و... است که هزاران مورد شناخته شده و یا ناشناخته در طبیعت در آن‏ها دخالت دارد و یا حتى امور غیر مادى مانند نحوه آمیزش یا مواد و غذاهایى که پدر و مادر قبل از آمیزش، یا مادر بعد از آن در دوران جنینى تغذیه مى‏ کنند یا مانند تأثیر الکل و مواد اعتیادزا در شکل و حالت و وضع و سلامت و بهره هوشى و استعداد کودک که امروزه بدون تردید شناخته شده است.

طبق این سخن فیض الهى از ناحیه خدا تمام است و او در حق هیچ موجودى تبعیض روا نمى‏ دارد، بلکه موجودات هستند که به فراخور شأن و جایگاه و مرتبه خود و عوامل دیگر قبول فیض مى‏ کنند و به اندازه استحقاق، در مرتبه ‏اى از عالم هستى جا مى‏ دارند. در جهان خلقت آنچه که وجود دارد تبعیض نیست، بلکه تفاوت است، همان طور که ظرف یک لیترى نسبت به ظرف پنج لیترى مقدار کمترى آب در خود جاى مى‏ دهد. آرى هر موجودى در نظام هستى به میزان ظرفیت خود دریافت فیض مى‏ کند. 

سقیفه در کتاب اهل سنت_منهاج الرضا

✅پرسش:

آیا در کتب اهل سنت روایتی هست که حضرت زهرا همراه با فرزندانش به خانه انصار میرفتند برای یادآوری و بیعت گرفتن برای مولا علی بن ابی طالب .

🌺پاسخ:

بله .فاطمه زهرا سلام الله علیها به همراه حضرت علی علیه السلام ،امام حسن و حسین(علیهم السلام) شبانه به خانه بزرگان و رجال مدینه می رفتند و آنان را برای حمایت از امامت دعوت می کردند . 

✔️در این باره عبدالله بن مسلم ، ابن قتیبه دینوری می نویسد:

علی ، فاطمه دختر رسول خدا را بر مرکبی سوار کرد و شبانه درخانه های مهاجر و انصار می گردانید و از آنان یاری می خواست .گروهی مهاجر و انصار می گفتند: ای دختر رسول خدا بیعت ما با ابوبکر تمام شد، اگر قبل از این که ابوبکر به این کار اقدام کند، شوهر و پسر عم شما علی می آمد ما از او رو برنمی گردانیدیم و با ابوبکر بیعت نمی کردیم.

🔹علی فرمود که من مشغول غسل و تدفین رسول خدا بودم؛، آیا پسندیده بود که من جنازه پیامبر را بر زمین می گذاشتم و می آمدم تا درباره به دست آوردن حکومت به نزاع بپردازم؟! فاطمه فرمود: ابوالحسن به وظیفه خود چنان که سزاوار بود عمل نمود. 

👈 الامامه و السیاسه ، ص 31- 30 

چه کسانی به سقیفه اعتراض کردند_منهاج الرضا

✅پرسش:

آیا در قضیه سقیفه بنی ساعده به جز امام علی و ان شش نفر کسی ار اصحاب به خلافت ابوبکر اعتراض نکرد؟

🌺پاسخ:

ابان بن تغلب گوید: به امام صادق - علیه‏السلام - گفتم: فدایت شوم؛ آیا در اصحاب پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلم - کسی بود که بر ابوبکر اعتراض کند، و نشستن او را در مجلس و مکان رسول الله - صلی الله علیه و آله و سلم - تقبیح نماید؟

حضرت صادق - علیه‏السلام - فرمود: بله. دوازده نفر (از مهاجرین و انصار) بر ابوبکر اعتراض نمودند، آنان از مهاجرین عبارت بودند از: خالد بن سعید بن عاص - و او مردی از بنی‏امیه بود - و سلمان فارسی، و ابوذر غفاری، و مقداد بن اسود، و عمار بن یاسر، و بریده اسلمی.

و اما از انصار عبارت بودند از: ابوالهیثم بن التیهان، و سهل، و عثمان - دو فرزند حنیف - و خزیمة بن ثابت ذو الشهادتین، و ابی بن کعب و ابوایوب انصاری.

🌱سپس حضرت فرمود: هنگامی که ابوبکر به منبر رفت این چند نفر با هم مشورت نمودند، بعضی گفتند: به خدا؛ او را از منبر رسول الله - صلی الله علیه و آله و سلم - پائین می‏کشیم، و دیگران گفتند: به خدا، اگر چنین نمودید به هلاکت خود کمک کرده‏اید، در حالی که خداوند در قرآن کریم می‏فرماید: (و لا تلقوا بأیدیکم إلی التهلکة) [1] «و خود را با دست خود به هلاکت نیفکنید» پس بیائید زود برویم نزد امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب - علیه‏السلام - تا با او مشورت کنیم، و نظر او را جویا شویم و بدانیم چه باید بکنیم.

🍀همگی به طرف آقا امیرالمؤمنین - علیه‏السلام - شتافتند و به او گفتند: یا امیرالمؤمنین؛ حقی را که شما از دیگران به آن سزاوارترید رها کرده‏اید؟ زیرا ما مکرر شنیدیم که رسول خدا - صلی الله علیه و آله و سلم - می‏فرمود: «علی با حق است و حق با علی، حق با علی به هر طرف که برود می‏رود و میل می‏کند» و ما قصد داشتیم برویم و او را از منبر رسول الله - صلی الله علیه و آله و سلم - پائین بکشیم، ولی آمدیم ابتداءً با شما مشورت کنیم و نظر شما را جویا شویم و ببینیم ما را به چه چیز دستور می‏دهید. [2] .

🌱حضرت امیر - علیه‏السلام - فرمودند: «به خدا قسم؛ اگر چنین کاری را می‏کردید کار شما با آنها به جنگ می‏کشید، ولی شما مانند نمک در غذا، و سورمه در چشم، باشید (هستید). به خدا قسم اگر چنین می‏کردید(کار) به جائی می‏کشید که نزد من می‏آمدید در حالی که شمشیرها را از نیام کشیده و آماده جنگ و کارزار شده‏اید، و در این صورت می‏آمدند و بالاجبار مرا وادار به مبایعت (با آن شخص) می‏کردند، و می‏گفتند بیعت کن وگرنه تو را می‏کشیم، و من ناچار می‏شدم که از خود دفاع کنم (و کشت و کشتار واقع می‏شد) 

🌱در حالی که پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله و سلم - قبل از وفاتشان به من - سراً - فرمودند: ای ابوالحسن، امت پس از من به تو غدر و خیانت خواهند کرد و عهد مرا (که مربوط به خلافت و جانشینی تو است) نقض خواهند نمود و تو نسبت به من به منزله‏ی هارون از موسی هستی، و امت پس از من کاری را که سامری و پیروان او با هارون و پیروانش کردند با تو خواهند کرد.

🌱من گفتم: یا رسول الله، پس شما چه سفارشی به من دارید اگر چنین شد؟

حضرت رسول فرمودند: اگر یارانی را یافتی پس اقدام کن و با آنان جهاد کن، و اگر یارانی را نیافتی دست نگهدار، و خون خود را حفظ کن تا با مظلومیت به من ملحق شوی. 

پی نوشت ها:

[1] سوره‏ی بقره آیه‏ی 195.

[2] البحارالانوار، ج 28، ص 191.

دلایل اثبات ولایت فقیه_منهاج الرضا

دلایل اثبات ولایت فقیه به طور خلاصه به این شرح است:

أ. دلیل عقلى:

🔹 عقل حکم می‌کند که در رأس یک حکومت اعتقادى و آرمانى، باید شخصى قرار بگیرد که از آرمان آگاهى دارد و در شریعت اسلام، که آیین، احکام و قوانین الهى است، مصداق چنین شخصى فقیهان هستند.

ب. دلیل نقلى:

🔹براى اثبات ولایت فقیه به روایات فراوانى استناد شده است که برخى از آنها عبارتند از:

1⃣  رسول خدا(ص) فرمود: «اللهم ارحم خلفایى» (خدایا! جانشینان مرا مورد رحمت خویش قرار ده)، از آن‌حضرت‏ سؤال شد: جانشینان شما چه کسانى هستند؟ رسول خدا فرمود: «الّذین یأتون من بعدى یروون حدیثى و سنّتى» (آنان که بعد از من می‌آیند و حدیث و سنّت مرا نقل می‌کنند).

2⃣  توقیع شریفى که مرحوم صدوق در کتاب «اکمال الدین» از اسحاق بن یعقوب نقل می‌کند که حضرت ولى عصر(عج) در پاسخ به پرسش‌هاى او به خط مبارکشان مرقوم فرمودند:

 🌱«أمّا الحوادث الواقعة فارجعوا فیها إلى رواة حدیثنا، فإنّهم حجّتى علیکم و أنا حجّة الله علیهم»

 (در رویدادهایى که اتّفاق می‌افتد، به راویان حدیث ما مراجعه کنید؛ زیرا آنان حجّت من بر شمایند و من حجّت خدا بر آنان هستم).

ترس از خدا به چه معناست_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ ترس از خدا به چه معناست؟

✍ پاسخ:

✅ مقوله ترس از خدا، در بین ما مقداری بد جا افتاده است. فکر می کنیم ترس از خدا مثل ترس دنیائی ست که به خاطر در امان نبودن از یک موجود خشن و بی رحم اتفاق می افتد.

در حالیکه ترس از خدا دارای معانی دیگری ست. یک معنای ترس از خدا، ترس از خشم خداوند و عذاب در دنیا و آخرت است. این نگران بودن از عصبانیت خداوند و چیزی که باعث می شود نافرمانی خدا را نکنید و ترس از جهنم و عذاب، همان ترس از خدا و قابل ستایش است.

گاهی هم انسان از این ترس دارد که نکند در جهت فرمانبری تمام توانش را به کار نبرده و ای بسا این اطاعت دست و پاشکسته مقبول درگاه حق نیفتد و پاداشی بر آن مترتب نشود یا درجه ای را که انتظار دارد برای او نسازد. چنین ترسی دلهره از رد و عدم پذیرش طاعت بوده و موجب میشود انسان در اعمالش دقت بیشتری کرده و نیّتش را هر چه بیشتر خالص کند. اگر چنین ترسی در دل نباشد و انسان به قبولی اعمالش مطمئن باشد، در جهت بهبود آنها تلاش نکرده و دچار خطا یا عجب می شود. معنای دیگر ترس از خدا، لرزش دل در برابر هیبت و عظمت خداوند است که این نوع ترس در آیات قرآن "خشیت" نامیده شده. خشیت حالت خضوع و خشوع و تسلیم در برابر حق است و هرچه درجه علم و معرفت انسان نسبت به عظمت و برزگی وجلال خداوند بیشتر شود، خود را حقیرتر و ناچیزتر دیده و به درجه خشوعش اضافه میشود. خداوند در قرآن میفرمایند: «إِنَّما یَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ» [۱]؛ ازمیان بندگان خدا، تنها عالمان هستند که از خدا مى‏ترسند. و نیز میفرماید: «رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ ذلِکَ لِمَنْ خَشِیَ رَبَّهُ» [۲]؛ خدا از آنان خشنود است و آنان نیز از خدا خشنود و راضى هستند. این مقام، از آن کسى است که از پروردگارش مى‏ترسد.

در جاى دیگر مى‏فرماید: «وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوى‏ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِیَ الْمَأْوى‏» [۳]؛ آن کس که از مقام پروردگارش ترسیده و نفس را از هوا باز داشته، بهشت جایگاه اوست.

کسى که به این مرتبه از خوف، برسد خداوند ابهت او را در دل همه جهانیان قرار مى‏دهد. امام صادق علیه‏السلام در این باره مى فرماید «مَنْ خافَ اللَّهَ اخافَ اللَّهُ مِنْهُ کُلَّ شَىْ‏ءٍ وَمَنْ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ اخافَهُ اللَّهُ مِنْ کُلِّ شَىْ‏ءٍ» [۴] کسى‏ که از خدا بترسد خداوند همه چیز را از او مى‏ترساند و کسى که از خدا نترسد، خداوند او را از هر چیزى میترساند.

راه درست، اعتدال در خوف و رجاء است. رجاء درست انسان را وادار به پشیمانی از گناهان گذشته و توبه میکند و مقدار بیش از حد آن انسان را دچار آمال و آرزوهای بی جا کرده و از طاعت بازمیدارد. خوف هم به همین صورت است. خوف به میزان لازم انسان را از نافرمانی باز داشته و خوف بیش از حد انسان را دچار ناامیدی و یأس از درگاه خداوند میکند. امام صادق علیه‏ السلام از پدر بزرگوارش نقل مى ‏کند: هیچ بنده مومنی نیست مگر اینکه در قلب او دو نور است. نور خوف و نور امید. که اگر این دو نور با هم سنجیده شود، هیچ کدام بر دیگری زیادتی نکند. [۵]

علامه طباطبائی رحمه الله علیه میفرمایند:

هر کسى نمی تواند این دو شرط را در خود حفظ کند، چون باقى نگهداشتن ایمان بسیار سخت است، و بقاى آن از جهت گناهان، و مخصوصا گناهان کبیره، و باز مخصوصا تکرار و ادامه گناهان، در خطرى عظیم است، آرى ایمان آدمى دائما در لبه پرتگاه قرار دارد، چون منافیات آن دائما آن را تهدید بنابودى مى‏کند.

و چون چنین است، پس یک فرد مسلمان دائما ترس این را دارد، که مبادا گرانمایه‏ ترین سرمایه نجات خود را از دست بدهد، و این امید هم دارد، که بتواند با توبه و جبران مافات آن را حفظ کند، پس چنین کسى دائما در میان خوف و رجاء قرار دارد، و خداى خود را، هم از ترس مى‏پرستد، و هم با امید، و در نتیجه در زندگیش هم در حالت اعتدال، میان نومیدى، که منشا خمودی ها است، و میان اطمینان به شفاعت، که کوتاهی ها و کسالت ها است، زندگى مى‏ کند، نه بکلى نومید است، و نه بکلى مطمئن، نه گرفتار آثار سوء آن نومیدى است، و نه گرفتار آثار سوء این اطمینان. [۶]

/۳۴۲/

پی نوشت:

۱- سوره مبارکه فاطر آیه ۲۸

۲- سوره مبارکه بینه آیه ۸

۳- سوره مبارکه نازعات آیات ۴۰ و ۴۱

۴-اصول کافی ج ۳، ص ۱۱۰

۵- اصول کافی. ج۳. ص۱۱۴

۶- ترجمه تفسیر المیزان. ج‏۱. ص۲۸۱

حکم قهر بودن_منهاج الرضا

✅پرسش:

واقعا اگر کسی ۳روز با کسی قهر باشد، از مسلمانی خارج شده است؟ یا عباداتش قبول نیست؟؟  حتی دلیل قهر هم مهم نیست؟

🌺پاسخ:

بی‏تردید قطع پیوند دوستى و دورى جستن از یکدیگر از عمده‏ ترین زمینه ‏هاى زایل شدن اخوت ایمانى و برادرى است و پیامبر بزرگوار اسلام از آن پرهیز داده است، چنانچه مى‏فرماید: 

🍀«هر دو مسلمانى که از یکدیگر قهر کنند و سه روز بر آن حال بمانند و با هم آشتى نکنند از اسلام بیرون روند و میان آنها پیوند و دوستى دینى نخواهد بود.

پس هر کدام که به [اصلاح رابطه و] سخن گفتن پیشى گیرد او در روز حساب زودتر به بهشت مى‏رود» (1)

👈در مورد روایت فوق و دیگر روایاتی که در ان قهر کردن دو مسلمان نکوهش شده و در برخی از انها سخن از قبول نشدن اعمال نیز به میان آمده نکته ای که توجه به آن ضروری به نظر میرسد این است که در این روایات سخن از قهر کردن دو مومن است. به گونه ای که از یکدیگر اظهار برائت کنند. وسخن از ترک مراوده ودوستی ورفت وآمد نیست چون در روایات دیگر شرایط فراوانی برای انتخاب دوست ذکر شده است.

 🖊 بنا بر این در موردی که انسان در ارتباط با فردی دچار مشکل میشود ویا به نوعی محذوراتی وجود دارد میتواند با او معاشرت نداشته باشد بدون اینکه با او قهر ودشمنی کند. میشود با او در حد سلام وعلیک و ادای حقوق واجب ارتباط داشت بدون اینکه با او با او رابطه رفت و آمدی بر قرارکرد از باب مثال ما با خیلی از همسایگان ویا همکاران خود رابطه دوستی ورفت وآمدی نداریم ضمن آنکه با آنها قهر هم نیستیم و رابطه در حد سلام و احوال پرسی ودیگر حقوقی که دو مسلمان بر همدیگر دارند فیما بینمان برقرار است با افرادی هم که صلاحیت همنشین بودن و دوستی را ندارند نیز میشود در حد ارتباط معمولی اکتفا کرد.

1.  (کافى، ج 2، ص 345 - وسائل‏الشیعه، ج 8، ص 585)

منظور از تشیع انگلیسی چیست_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ منظور از تشیع انگلیسی چیست؟

✍ پاسخ:

✅ انگلیسی ها به تفرقه افکنی معروف هستند، و برای هموار کردن مسیر سلطه خود از این ابزار بسیار بهره می بردند. از همین رو برای گروهی که خود را شیعه معرفی نموده و در صدد تفرقه افکنی بین مسلمانان هستند، عبارت "تشیع انگلیسی" به کار برده شده است.

برای شناخت بهتر این فرقه ، بهتر است بجای تمرکز بر روی افراد ، به شاخصه های مهم ایشان پرداخته شود تا هم افراد همسو با این عده شناخته شوند و هم معیاری باشد که بقیه شیعیان مرزبندی خود را با این گروه حفظ کنند .

 شاخصه اصلی این گروه تفرقه افکنی بین مسلمانان و برجسته سازی نقاط اختلاف مذاهب اسلامی است. مثلا ایامی که به ابتکار امام خمینی هفته وحدت نامیده شد، مورد مخالفت این گروه است و همان ایام را دهه برائت نامیده اند.  از نظر این گروه جشن عمرکشان و سب و لعن بزرگان اهل سنت بسیار با اهمیت است و تلاش دارند، حتما به صورت علنی و جلب توجه کننده در این راستا اقدام کنند. مثل آنکه با لباس های غیر متعارف و یکپارچه قرمز، سوار بر الاغ به وسط شهر آمدند تا حتما کارشان انعکاس رسانه ای بیابد.

این گروه به دروغ خود را محب و سینه چاک اهل بیت (ع) و تشیع معرفی می کنند ، اما در زمانی که حرم های مطهر اهل بیت (ع) در عراق و سوریه مورد حمله و هجمه دشمنان اسلام قرار گرفت ، کوچکترین حرکتی در راستای دفاع از حریم اهل بیت (ع) از خود نشان ندادند و حتی یک نفر از طرفداران این جریان در صف مدافعان حرم قرار نگرفته اند.

از دیگر شاخصه های فاجعه بار این گروه ، ایجاد اختلاف در بین شیعه با استفاده از ابزار تکفیر و ارتداد هست . تا جایی که برخی از عالمان بزرگ شیعه که مورد احترام و تکریم همگان هستند نیز از تیغ تکفیر آنان در امان نمانده اند ! از جمله این عالمان وارسته می توان به آیت الله بهجت اشاره کرد که برخی از سران تشیع انگلیسی به مرتد و کافر بودن ایشان تصریح می کنند !

از  شاخصه های دیگر این جریان ، نشان دادن چهره ای افراطی و خونریز از شیعه هست . به عنوان مثال هنگامی که مراجع بزرگ شیعه تظاهر به قمه زنی در عزاداری های سید الشهدا (ع) را نهی کرده و برخی فتوای به حرمت آن داده اند . این دسته با تاکید بر مستحب بودن آن جلسات مفصل قمه زنی و لطمه زنی  به راه انداخته و تصاویر دلخراش آن را از طریق شبکه های گسترده ماهواره ای خود پوشش می دهند. این گونه تصاویر موجب وهن تشیع شده و این پیام را به بیننده القا می کند که شیعیان عده ای بی رحم و خونریز  و افراطی هستند که حتی به خود و فرزندانشان رحم نکرده و جراحت بر خود وارد می کنند .

همان گونه که امام خمینی (ره) مهم ترین شاخصه اسلام آمریکایی را اسلام جدای از سیاست و صحنه زندگی مردم معرفی کردند ، تشیع انگلیسی نیز دقیقا همین مشخصه را با خود دارد . القای جدایی دین از سیاست و بی تفاوتی بر آنچه بر جهان اسلام و دنیای تشیع می گذرد ، از شاخصه های اساسی شیعیان انگلیسی است ! این عده به شدت بر این نکته در جلسات عزادادری و جشن خود تاکید دارند . این که مجالس عزاداری فقط باید بر گریه بر مظلومیت اهل بیت (ع) گذرانده شود و از طرح مباحث اجتماعی و اموری که به زندگی مردم مرتبط هست باید جلوگیری شود ، از نکات برجسته ای است که در برگزاری مراسم مذهبی این عده قابل مشاهده است .

با این شاخصه ها به راحتی می توان مصادیق این گروه را شناخت.  البته وجود این شاخصه ها در طیف متنوعی از افراد  مشاهده می شود .به گونه ای که بعضی از آنها که تندروی بیشتری دارند، در مقاطعی مورد مخالفت برخی دیگر از همین طیف قرار گرفته اند. اما در اصل مسیر تفرقه افکنی و نشان دادن چهره ای مشوّه از شیعه ، کاملا همنوا هستند. حال یکی با اتهامات بسیار زشت نسبت به بزرگان اهل سنت در این مسیر تلاش می کند و در انگلیس فحش هایش را بر روی بالن به معرض دید عموم می گذارد، و دیگری در دهها شبکه ماهواره ای با مرکزیت انگلیس، به ایجاد تنفر در دل اهل سنت نسبت به شیعیان اقدام می کند و ...

البته شاید گفته شود نیازی به تبارشناسی این جریان با چنین شاخصه هایی نیست و امروز مساله علنی تر از آن شده است که نیاز به بررسی چندانی وجود داشته باشد. چرا که بعضی از افراد این جریان به وساطت انگلیس از زندان آزاد شده و پناهندگی این کشور را دریافت کرده اند و به صراحت نیز دریافت کمک مالی از انگلیس را تائید کرده اند، حتی وقاحت را تا بدان جا رسانده اند که ملکه انگلیس را از سادات و با لفظ از اهل بیت هم خوانده اند.

اما خوبی توجه به شاخصه ها این است که افراد دیگر این جریان نیز شناسایی می شوند هر چند که تلاش کنند خط و ربط شان با انگلیس را مخفی کنند.

در اینجا تذکر این نکته مهم است که این شاخصه ها را برای سردسته ها به کار می بریم و افراد معمولی ممکن است صرفا فریب خورده و یا بی توجه به اصل ماجرا باشند. اما نتیجه کارشان ، رسیدن دشمنان اسلام و انگلیس خبیث به اهدافش می باشد.

از منظر دینی چرا رنج و درد خلق شده است_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ از منظر دینی چرا رنج و درد خلق شده است؟

✍ پاسخ:

✅ خداوند زندگی انسان را توأم با رنج و مشقت قرار داد تا وی را تربیت کند و استعدادهایش را شکوفا نماید.

شداید و ناملایمات برای انسان جنبه سازندگی دارند. بسیاری از کمالات و رشدها است که جز در رو برو شدن با سختی ها و گرفتاری ها ، جز در نتیجه برخوردها، جز در میدان مبارزه و پنجه نرم کردن با حوادث به دست نمی آید.

سختی ها در زندگی بشر تنها گوهر واقعی انسان را آشکار نمی کند، بلکه به گوهر وی تکامل می بخشد، بلاها و سختی ها اثر کیمیایی دارند ، و سازنده اند. از موجودی ، موجود دیگر ، از ضعیف ، قوی ، از پست، عالی، از خام، پخته به وجود می آورند.

همچنین خداوند به وسیله حوادث، انسان ها را امتحان می کند. قرآن می فرماید: «قطعاً همة شما را با چیزی از ترس و گرسنگی و زیان مالی و جانی، و کمبود میوه ها آزمایش می کنیم و بشارت ده استقامت کنندگان را.»(۱)

خداوند برای شکوفا کردن استعدادها و پرورش دادن بندگانش، آنان را با گرفتاری ها می آزماید، یعنی همان گونه که فولاد را برای استحکام بیشتر در کوره می گذارند تا به اصطلاح آبدیده شود و فلز خالص به دست آید، آدمی را نیز در کوره حوادث سخت پرورش می دهد تا مقاوم گردد.

امتحان خدا با گرفتاری ها ، به کار باغبان پر تجربه شبیه است که دانه های مستعد را در سرزمین های آماده می پاشد.

دانه ها با استفاده از داده های طبیعی شروع به رشد و نمو می کنند، تدریجاً با مشکلات می جنگند و با حوادث پیکار می نمایند، در برابر طوفان ها ی سخت و سرمای کشنده و گرمای سوزان، ایستادگی به خرج می دهند تا شاخة گلی زیبا یا درختی تنومند و پرثمر بار آید که بتواند به زندگی خود در برابر حوادث سخت ادامه دهد.

سربازان برای این که از نظر جنگی نیرومند و قوی شوند، به مانور و جنگ های فرضی می برند و در برابر انواع مشکلات ، تشنگی ، گرسنگی ، گرما، سرما، حوادث دشوار و موانع سخت قرار می دهند تا ورزیده و آبدیده شوند.(۲)

حضرت علی (ع) فرمود: «در حوادث روزگار جوهر مردان شناخته می شود.»(۳) و فرمود: «سازندگی بلا و گرفتاری ها برای مؤمن سریع تر است از اثر باران در زمین.»(۴) حضرت صادق(ع) فرمود: «بلا زینت مؤمن است.»(۵) رسول گرامی اسلام فرمود: «خداوند بنده مؤمنش را با بلا تغذیه می کند، همان گونه که مادر فرزندش را با شیر تغذیه می کند.»(۶)

حضرت صادق (ع) فرمود : «مؤمن به منزله کفه ترازو است. هر اندازه ایمانش زیاد شود، گرفتاریش زیاد می شود.»(۷)

از قرآن و حدیث استفاده می شود نظام زندگی انسان در جهان هستی، نظام تکامل و پرورش است و همه مردم (از پیامبران گرفته تا دیگران) در حوادث روزگار دست و پنجه نرم می کنند تا تربیت و ساخته شوند و شایستگی دریافت پاداش های عظیم الهی را کسب نمایند. از طرف دیگر وجود سختی ها در زندگی، لازمه زندگی مادی است.

زندگی مادی همراه با محدودیت و تزاحم و کشمکش ها است. مواد و عناصر در همدیگر تأثیر می گذارند، یا اثر هم دیگر را خنثی می کنند و به هر ترتیب ، تزاحم حاکم بر عالم ماده است و انسان نیز از این قاعده مستثنی نیست. فیلسوفان می گویند: «لولا التضاد ما صحّ دوام الفیض؛ اگر تضاد و کشمکش در عالم مادی نبود، فیض و رحمت الهی دوام و استمرار نمی یافت.» بنابراین وجود سختی ها و مشکلات نه تنها برای انسان ، بلکه تمام موجودات عالم است، با این تفاوت که لازمه تکامل انسان وجود سختی ها است.

پی نوشت ها:

۱- بقره (۲) ایه ۱۵۵.

۲- تفسیر نمونه، ج۱، ص ۵۲۷؛ مرتضی مطهری، بیست گفتار، ص ۱۷۶.

۳تا۷- محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمة ، واژة بلا، شماره ۱۸۹۱ ، ۱۸۹۹ ، ۱۹۳۱، ۱۹۵۰

چرا حاجت گرفتن، نشانه بر حق بودن اسلام بر دیگر ادیان نیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

چرا حاجت گرفتن، نشانه بر حق بودن اسلام بر دیگر ادیان نیست؟

🌺پاسخ:

حقانیت اسلام بر استدلال های عقلانی متعددی مبتنی شده است . از اثبات وجود و صفات خداوند تا لزوم ارسال پیامبران و معجزه و اعجاز قرآن کریم که نشانه ی حقانیت اسلام است.

🍃 اما حاجت گرفتن را باید معنی کرد. اگر منظور این است که اتفاقی به ظاهر خاص و خارج از توان افراد عادی صورت می گیرد، به تنهایی نشانه ی حقانیت نیست چون تنها اعجاز است که نشانه ی حقانیت الهی است و اعجاز نیز تفاوت های زیادی با اعمال مرتاضان و امثال آنها دارد:

📌 ممکن است کسی بر اثر ریاضت یا استخدام جن ، کاری خلاف توانایی افراد عادی انجام دهد. این امور معجزه یا کرامت خوانده نمی شود. چون هر کسی با رفتن آن مسیر می تواند آن کار ها را انجام دهد.

رویای صادقه چیست_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ رویای صادقه چیست؟ از کجا بدانیم کدام خواب ما رویای صادقه است؟

✍ پاسخ:

✅ رؤیا از جهت آنچه که انسان در خواب می بیند و از حیث مقام و مرتبه وجودی انسان که گیرنده و دریافت کننده آن صورت ها می باشد دارای اقسامی است:

۱- خوابی که بسته به نوع مزاج بدنی انسان یا خلقیات وی، مستند به اسباب خارجی طبیعی، مزاجی و یا اسباب داخلی یا اخلاقی و روحی انسان می باشد. مثلا" گفته شده کسی که مزاجش گرم است حرکاتش مشوش و مضطرب بوده، خواب او هم پر از اضطراب است. این خواب آشفته مستند به مزاج بدنی خواب بیننده می باشد. یا اگر کسی ، انسانی یا کاری را خیلی دوست داشته باشد، آن را در خواب می بیند و یا نسبت به شخصی بغض و عداوت زیاد دارد ،در خواب با او جدال می کند. این جدال و آن همراهی ، مستند به خلقیات و ملکات اخلاقی انسان است.

۲- خوابی که به حوادث خارج از مسائل و مزاجی و خلقی، مربوط است. در این نوع خواب نفس انسانی از عالم دنیوی گذشته و با توجه به همگونی که با عالم مثال و عقل دارد، با آن دو مرتبط می گردد. این نوع خواب گاهی صریح و واضح است و تعبیرش آسان می باشد مانند خواب حضرت ابراهیم در کشتن فرزندش حضرت اسماعیل. گاهی غیرصریح و روشن است که ارجاع آن خواب به معنای اصلی خود مشکل و سخت است مانند خواب حضرت یوسف (ع). در مواردی خواب غیرصریح است که از این نوع خواب به (اضغاث احلام) یاد می کنند، یعنی خواب های پریشان و آشفته.

خواب­ها از جهات دیگر به اقسام گوناگونی تقسیم می شود:

برخی از رؤیاها ناشی از تأثیر اسباب و عوامل خارجی مانند گرما و سرما و یا عوامل داخلی مثل مریضی و وضع مزاج و پر بودن معده و ناراحتی های روحی و غیر آن، روی قوه متخیله انسان و در نتیجه درچگونگی رؤیا و خواب مؤثر است. همچنین اخلاق و خصوصیات انسانی تأثیر زیادی در نوع تخیل دارد مانند این که کسی یا چیزی و یا کاری را زیاد و بیش از حد دوست داشتن.

البته اغلب خواب­ها ناشی از تخیلات نفسانی است که برآمده از تأثیر اسباب و عوامل خارجی یا داخلی است که در حقیقت حاکی از کیفیت عمل و اثر این اسباب است.

-زمان خواب دیدن مثل سرشب یا وسط شب یا آخر شب یا بعد از نماز صبح نیز درچگو نگی رؤیا وصدق وکذب آن تأثیر می گذارد. معمولاً خواب‏هاى صادقه بعد از نیمه‏ شب تا پیش از اذان صبح مى‏باشد . خواب‏هاى بعد از نماز صبح غالبا قابل تعبیر نیست، اگر چه با توجه به وضعیت جسمی وروحی متفاوت افرادنمی توان گفت هیچ یک از رؤیاهای بعد ازصبح تعبیر ندارد . حتى فصل‏هاى سال هم در تعبیرخواب تأثیر دارد؛ مثلاً فردى در پاییز ببیند که درختان میوه کرده است، دلالت بر ضرر وى دارد. اگر هنگام بهار همین رؤیا را ببیند دلالت بر منفعت او دارد. حتى شغل کسی که خواب مى‏بیند تأثیر دارد مثلاً اگر کاسب خواب ببیند کاسه شیر مى‏نوشد ،دلالت بر کسب مال دارد؛ ولى اگر دانشجو و طالب علم چنین خوابى ببیند، دلالت به تحصیل علم دارد و... .

ابوبصیر از امام صادق‌پرسید: آیا خواب راست و دروغ هر دو یک منشأ دارد؟ حضرت فرمود: "درست است (با این تفاوت که‌) رؤیای دروغ و خلاف واقع را انسان در آغاز شب که هنگام تسلط (شیاطین‌) رانده شده و نابکار است می‌بیند. این گونه رؤیاها تخیلات آدمی است که دروغ و غیر واقعی و بی‌فایده می‌باشد. اما رؤیای صادق را بعد از گذشت دو سوم شب که فرشتگان فرود می‌آیند و آن پیش از سحر است می‌بیند. این گونه رؤیاها راستند و به خواست خدا تحقق می‌یابند مگر آن که بیننده خواب جنب یا ناپاک خوابیده باشد و خدا را چنان که شایسته است‌، یاد نکرده باشد. در این صورت رؤیا، مختلف و با درنگ و تأخیر تحقق می‌یابد."(۲) ‌

بنابراین تشخیص این که چه خوابى صادقه است کار دشوارى است. علم تعبیرخواب، علمی افاضی والهامی است. خداوند به هر کسی به تناسب صفای باطنش، تمام یا قسمتی ازآن را افاضه وعنایت می کند.

پی‌نوشت‌ها:

۱. تفسیر المیزان، عربى، ج ۱۰، ص ۱۰۰؛ میزان الحکمه، ج ۴، ص ۱۶، انتشارات مکتبه الاعلام الاسلامی.

۲-روضه کافی ،کلینی ،ج ۸،ص۹۱،ح ۶۲ ؛مرأه العقول،ج ۲۵ ص۲۵۰

ص۲۵۰ 

فرق بین حسد و غبطه چیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

فرق بین حسد و غبطه را بیان فرمایید ؟ 

🌺پاسخ:

هرگاه کسی اطلاع پیدا کرد که خدای تعالی به دیگری نعمتی تازه مرحمت فرموده ، حال او یکی از دو قسم زیر خواهد بود :

🔺قسم اول :

از رسیدن نعمت به آن شخص ناراحت است و آرزو دارد آن نعمت از او گرفته شود که این حال را ((حسد)) می گویند ، پس حسد ، دشمن داشتن رسیدن نعمت است به دیگری و دوست داشتن زوال نعمت از اوست .

🔹قسم دوم :

آن است که کراهت ندارد از رسیدن نعمت به دیگری و دوست ندارد زوال نعمت او را ، بلکه دوست دارد که مثل آن نعمت را خودش دارا شود بدون اینکه از دیگری گرفته شود و این حال را ((غبطه و منافسه )) می نامند .

🍀از امام صادق ( علیه السّلام )مروی است : ((انّ المؤ من یغبط ولا یحسد والمنافق یحسد ولا یغبط)) . (158)

((مؤ من غبطه می خورد ولی حسد نمی ورزد و منافق حسد می ورزد و غبطه نمی خورد)) . 

📚برگرفته از کتاب 82 پرسش از آیت الله دستغیب ، سوال79

فرق بین بخیل و لئیم ، کریم و سخی چیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

فرق بین بخیل و لئیم ، کریم و سخی چیست؟

🌺پاسخ:

👈🏽 ((بخیل )) :  آن است که دارایی خود را فقط به مصرف شخص خود رسانده و به دیگری نمی دهد . 

👈🏽 ((لئیم )) :  آن است که دارایی خود را نه خود می خورد ونه به دیگری می دهد و لئامت به درجه ای می رسد که صاحب آن نمی تواند ببیند که دیگری هم به دیگری چیزی می دهد . 

🍀در بحارالا نوار مروی است که حضرت امیرالمؤ منین ( علیه السّلام ) به شخصی بنج وسق خرما دادند ، کسی آنجا حاضر بود ، عرض کرد این مقدار برایش زیاد است ، یک وسق خرما او را کافی است ! 

حضرت فرمودند خداوند امثال تو را در میان مردم زیاد نکند ، من چیزی می دهم و تو بخل می کنی ؟ 

👈((سخی )) :  کسی است که از داراییش بهره می برد و به دیگران هم می خوراند.

👈 ((کریم )) ، خود نمی‌خورد و بدون توقع عوض ، می خوراند .

  📚برگرفته از کتاب 82 پرسش از آیت الله دستغیب ، سوال77

هشام بن حَکَم کیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

هشام بن حَکَم  کیست؟ آیا او واقعا  با قلب و زبان و دست، ائمه را یاری کرده است؟

🌺پاسخ:

هشام بن حَکَم متکلم شیعی قرن دوم قمری و از اصحاب امام صادق(علیه السلام) و امام کاظم(علیه السلام) است. . بسیاری از دانشمندان شیعه و اهل سنت او را به لحاظ علمی ستوده‌اند.

🔹از امام صادق، امام کاظم، امام رضا و امام جواد علیهم‌السلام روایاتی در ستایش هشام بن حکم وارد شده است. 

🍀 بر اساس این روایات، وی پرچمدار حق ائمه، مؤید صدق، مدافع ولایت اهل بیت و اثبات‌کننده بطلان دشمنان آنان است. پیروی از او پیروی از ائمه و مخالفت با او مخالفت با آنان شمرده شده است[1]. او بنده خیرخواه خداوند و کسی است که به دلیل حسادت اصحاب، آزار دیده است[2]. هشام با قلب و زبان و دست یاور ائمه است[3]. امام صادق به او فرمود تا زمانی که ما را با زبانت یاری کنی، مؤید به روح القدس خواهی بود[4]. 

📚 منبع جهت مطالعه بیشتر:

احمد صفایی، هشام بن حکم متکلم معروف قرن دوم هجری و شاگرد مبرز مکتب جعفری، تهران ۱۳۸۳ش.

—---------------------------

1. کشی،اختیار معرفۀالرجال، ص ۲۷۸؛ ابن شهر آشوب،معالم العلما، ص ۱۲۸

2. همان، ص ۲۷۰

3.  مامقانی،تنقیح المقال فی علم الرجال، ج۳، ص۲۹۴

4. شریف مرتضی،الشافی فی الامۀ، ج۱، ص۸۵.

حکم کسی که به پیامبر(ص) ناسزا بگوید، چیست_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ حکم کسی که به پیامبر(ص) ناسزا بگوید، چیست؟

✍ پاسخ:

✅ در این مساله بین شیعه و سنی اجماع وجود دارد که ناسزا گو به پیامبر (ص) باید کشته شود و دلایل زیادی از سنت و روایت آن را تائید می کند.

البته قطعا موارد زیادی نیز یافت می شود که پیامبر (ص) و اهل بیت (علیهم السلام) توهین کنندگان به خود را بخشیده اند. اما باید دقت نمود که از عفو و بخشش نمی توان حکم را دریافت! شاید به مصالح زیادی نسبت به شخصی عفو صورت گرفته و یا به دلایلی حکم اجراء نشده است. اما اصل حکم از موارد دیگر به خوبی فهمیده می شود که ما در این جا به تعدادی از احادیث بیان کننده حکم، و تعدادی از موارد اجرای حکم اشاره می کنیم:

روایات بیان کننده حکم:

۱- امام رضا(ع) از پدران خویش (ع) از رسول الله(ص) روایت کرده است: هر کس پیامبر (ص) را دشنام دهد، کشته می شود.[۱]

۲- امام رضا(ع) فرموده اند: شخصی که سرور و آقا حضرت محمد(ص) یا یکی از اهل بیت پاکش را به بدی یا به آنچه شایسته و لایق آنان نیست یا با طعن و تمسخر آنان، یاد کند، قتلش واجب می شود.[۲]

۳- امام صادق(ع) فرمود: پدرم به من خبر داد که رسول الله فرمود: هر کس بشنود دیگری از من بدگویی می کند، بر او واجب است  کسی که مرا دشنام داده است به قتل برساند.[۳]

مواردی از صدور حکم:

۱-محمدبن مسلم از امام محمدباقر(ع) نقل کرده است: مردی از قبیله هذیل رسول الله را سبّ می نمود. گزارش و خبر آن به پیامبر رسید. پیامبر فرمود: کیست این مرد را کیفر دهد؟ دو مرد از انصار بلند شدند و عرض کردند: ما ای پیامبر خدا! آن دو رفتند، به عربه محل اقامت مرد هذیلی رسیدند. جست و جو کردند، او را یافتند. او مشغول گوسفند چرانی بود. به وی سلام نکردند. او پرسید: شما کیستید و نامتان چیست؟ گفتند: آیا تو فلانی فرزند فلانی هستی؟ پاسخ داد: آری. از مرکب فرود آمدند، گردن او را زدند و برگشتند. محمد بن مسلم می گوید: پس از شنیدن این داستان، از امام باقر(ع) پرسیدم: آیا اگر امروز مردی پیامبر را سبّ نماید کشته می شود؟ امام فرمود: اگر بر جانت نترسی، پس او را بکش![۴]

۲- عبدالله بن خطل از قبیله تمیم بن غالب بود که محکوم به مرگ شد. چون اسلام آورده بود، پیامبر او را برای تبلیغ به مکه فرستاد. در راه مردی را که همراهش بود کشت و مرتد شد و با شعر خویش رسول الله را هجو کرد و ایشان را سزاوار فرمانبرداری نشناخت. به دستور پیامبر، سعدبن حریث محزومی و ابو برزه اسلمی او را در حالی که خود را به پرده های کعبه آویخته بود کشتند.[۵] (البته این شخص چند جرم مرتکب شده بود، که یکی از آن ها قتل بوده، اما جرم توهین به پیامبر ص نیز برای حکم به قتل او کافی بوده)

۳- عبدالله بن سعدبن ابی سراح عامری که برای رسول خدا می نوشت، مرتد شد و به مکه رفت. وی با گفتن سخنان باطل درباره پیامبر، آن حضرت را مسخره می کرد و می گفت: من هم چنان که محمد می گوید می گویم، محمد پیامبر نیست. او به من گفت: بنویس «عزیز حکیم» و من می نوشتم «لطیف خبیر»، او اگر پیامبر بود می دانست. پس از فتح مکه به برادر رضاعی اش عثمان پناه آورد. عثمان او را جای داد و نزد پیامبر آورد و برای او امان خواست و درباره او با پیامبر سخن می گفت. رسول خدا ساعتی سکوت کرد و خاموش بود و سپس امانش داد و چون بیرون رفت به یاران خود فرمود: چرا او را نکشتید؟ گفتند: منتظر بودیم اشاره فرمایی. فرمود: هیچ پیامبری را نشاید که با چشم اشاره کند، و پیامبران با اشاره نمی کشند.[۶]

برای مطالعه سایر دلایل می توانید به مقاله زیر مراجعه کنید:

دو فصلنامه الاهیات اجتماعی، سال اول، شماره ۲- عنوان: استنباط حکم ساب النبی(ع) از ابعاد سه گانه سنت اسلامی - نویسنده: دکتر محمدرضا جواهر.

[۱]. وسائل الشیعه، ج ۲۸، ص ۲۱۳.

[۲]. الفقه المنسوب الی الامام الرضا ع ص ۲۸۵.

[۳]. الکافی، ج ۷، ص ۲۶۷، ح ۳۲.

[۴]. الکافی، ج ۷، ص ۲۶۷، ح ۳۳.

[۵]. ابن هشام، ۱۴۱۲ ق، ج ۲، ص ۸۶۰.

[۶]. سیره ابن هشام،  ج ۲، ص ۸۵۹.

چرا قرآن به همان نحو که نازل شده تدوین نگردیده است_منهاج الرضا

✅پرسش:

چرا قرآن به همان نحو که نازل شده تدوین نگردیده است ؟ 

🌺پاسخ:

شبهه ای نیست که در آیات شریفه قرآن مجید ، رعایت ترتیب از حیث تقدم و تاءخر نشده است 

🔹 آیاتی که در مدینه و اواخر بعثت نازل شده ، جزء سور مکیه ضبط شده و بالعکس آیات مکیه جزء سور مدنیه قرار داده شده است. و آیات منسوخه ، مؤخر از آیات ناسخه ضبط گردیده  است. 

👈  اما این تقدم و تاءخر آیات شریفه و سور مبارکه چون تحت نظر مقدس حضرت رسول اکرم ( صلّی اللّه علیه و آله ) جمع آوری گردیده است ؛ مضر به فصاحت و بلاغت و بیان احکام و سایر جهات و شؤ ون قرآن مجید نگردیده است . 

📚برگرفته از کتاب 82 پرسش از آیت الله دستغیب 

ارتباط انسان با جن تا چه مقدار ممکن است اتفاق بیفتد_منهاج الرضا

💢 سوال:

 ☑️ ارتباط انسان با جن تا چه مقدار ممکن است اتفاق بیفتد؟

✍ پاسخ:

✅ در ابتدا باید اشاره شود که ممکن است در این باره بین مردم و عوام الناس قصه‌ها و افسانه‌های بسیاری مطرح باشد از جمله همین که در پرسش اشاره شده .

به چند نکته باید توجه شود :

جن تحت تسخیر آدمی در می‌آید و انسان می‌تواند از او کار بکشد حتى افراد سرکش آن ها را به زنجیر و بند بکشد. از این رو در قرآن آمده که جنیان تحت تسخیر حضرت سلیمان بوده و او از آن ها کار می‌کشید. (۱) برخی شیطان‌های جنی برای جناب سلیمان غواصی و کارهای سنگین انجام می‌دادند که در توان آدمی نبوده است. (۲)

از این گونه آموزه‌های قرآن به دست می‌آید که جن تحت تسخیر آدمی در می آید. به اذن الهی، جنیان مؤمن برای پیامبران و امامان مسخر می‌شدند و برای آن ها خدمت می‌کردند. نیز ممکن است برخی صالحان صاحب ولایت و معنویت نیز جنیان را تحت تسخیر در آورند. (۳)

غیر از این نوع ارتباط رویکرد منفی رابطه جن با انسان است که برای وسوسه و فریب آدمی عمل می‌کند. از این رو در سوره «الناس» آمده برخی از جنیان و انسان‌ها مردم را وسوسه می‌کنند. بنا بر این دو نوع ارتباط بین جنیان و آدمیان وجود دارد. ولی ارتباط با جنیان و یارى گرفتن از آن‏ها در امور منفی و مانند آن درست نیست؛ اما به جهت روابط ناسالمی که بعضی انسان ها با جنیان برقرار می کنند و آن ها را برای کارهای نادرست به خدمت می گیرند، از نظر فقهی بین فقها اختلاف است که آیا جایز است جنیان را تسخیر کرد و آن‏ها را به خدمت گرفت؟

در مجموع مى توان گفت: اگر این کار نسبت به جنیان مومن باشد و مایه آزارشان گردد، جایز نیست، ولى اگر مایه آزارشان نشود، روا مى‏باشد.

البته به کارگرفتن آن‏ها براى کارهاى نامشروع حرام است. آیا اصل ارتباط برقرار کردن با این موجودات از نظر شرعی جایز است ؟ ثانیا کیفیت برقراری این عمل چگونه بوده و به علاوه احضار و ارتباط به چه منظوری صورت می پذیرد؛ در باب احضار و تسخیر جن از منظر فقهی دو نظریه وجود دارد:

بعضی مثل امام خمینی می فرماید: تسخیر اجنه حرام است. (۴)

بعضی مانند آیت الله بهجت می فرماید: اگر موجب ضرر بر مسلمانی نباشد،اشکال ندارد. (۵)

پی نوشت:

۱. نمل (۲۷) آیه ۱۷ و انبیا (۲۱) آیه ۸۲.

۲. ص (۳۸) آیه ۳۷.

۳. محمد تقی مصباح معارف قرآن، نشر مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۸۰ش، ص ۳۱۲.

۴. امام خمینی ،تحریرالوسیله، نشر موسسه آثار امام خمینی ،ج ۱،ص ۴۷۳ .

۵. آیت الله بهجت، استفتا آت، ج۴ ،سوال ۶۴۲۴ و ۶۴۲۵.

چرا برخی از کارها مثل گنجاندن جهان در تخم مرغ در حیطه قدرت خدا نیست_منهاج الرضا

✅پرسش:

با توجه به اینکه قدرت خدا نامتناهی بوده و قادر به هر کاری است، چرا برخی از کارها مثل گنجاندن جهان در تخم مرغ در حیطه قدرت خدا نیست؟

🌺پاسخ:

قدرت خداوند بی نهایت است، یعنی هر امری که ممکن باشد در بر میگیرد.

👈  برخی امور اساسا از دایره امور ممکن و انجام شدنی خارج هستند و اصلا قدرت به آنها تعلق نمیگیرد.

🖊 دلیل این امر ، این نیست که قدرت نقصی دارد یا محدود است ؛بلکه به این دلیل است که آن امور نشدنی هستند. نه اینکه قدرت خدا نقص داشته باشد.

شرایط شیر خوردنى که باعث محرمیت مى‌‏شود، چیست_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ شرایط شیر خوردنى که باعث محرمیت مى‌‏شود، چیست؟

✍ پاسخ:

✅ شیر خوردنى که باعث محرمیت مى‌‏شود، هشت شرط دارد و اگر یکى از این شرایط را نداشته باشد موجب محرمیت نمى‌‏شود:

  ۱- بچه از زنى شیر بخورد که زایمان کرده و شیر در پستانش به خاطر زایمان جمع شده و خود او زنده است. پس اگر از پستان زن مرده شیر بخورد فایده ندارد.

  ۲- شیر آن زن از حرام نباشد؛ پس اگر شیر مادر بچه‌‏اى را که از زنا به دنیا آمده به بچه دیگر بدهند به واسطه این شیر آن بچه به کسى محرم نمى‏شود.

  ۳- بچه شیر را از پستان بمکد، پس اگر شیر را در گلوى او بریزند یا مثل امروز در پستانک بریزند و به او بدهند، باعث محرمیت نمى‌‏شود.

  ۴- شیر خالص باشد و با چیز دیگر مخلوط نباشد؛ مگر آن چیزى که با شیر مخلوط شد (مثل خون) به قدرى کم باشد که به حساب نیاید.

  ۵- شیر از یک شوهر باشد؛ پس اگر زنِ شیردهى را طلاق بدهند، بعد شوهر دیگرى بکند و از او آبستن شود و تا موقع زاییدن شیرى که از شوهر اول داشته باقى باشد و مثلاً هشت بار از آن شیر به بچه بدهد و هفت مرتبه از شیر شوهر دوم به بچه بدهد آن بچه به کسى محرم نمى‌‏شود.

  ۶- بچه به واسطه مرض شیر را قى نکند و اگر قى کند، بنا بر احتیاط واجب کسانى که به واسطه آن بچه محرم مى‌‏شوند، باید با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند.

  ۷- پانزده مرتبه یا یک شبانه روز شیر بخورد یا مقدارى شیر بخورد که بگویند از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت روییده است؛ بلکه بعضى ده مرتبه شیر خوردن را هم باعث احتیاط مى‌‏دانند؛ یعنى، با کسى که ده مرتبه شیر خورده احتیاط مستحبى است که ازدواج نکنند و نگاه محرمانه به او ننمایند.

  ۸- دو سال بچه تمام نشده باشد و اگر بعد از دوسالگى بچه باشد، باعث محرمیت نمى‌‏شود.[۱]

تذکر: بچه ای که شیر خورده محرم می شود ولی برادر وخواهر های او محرم نیستند ومی توانند با اولاد آن زن شیر ده ازدواج کنند.[۲]

بنابر این اگر یقین به تحقق این ۸ شرط دارند باید ازهم جدا شوند وهریک می تواند با شخص دیگری ازدواج مجدد کنداما اگر ازهم جدا نشوند  وعقد با شخص دیگری تحقق نیابد نمی تواند، رابطه داشته باشد وحرام است.؛ اما اگر  در یکی از این موارد هم شک کنند ، هنوز به هم حرام نشده اند.

۱. توضیح المسایل مراجع، م ۲۴۷۴ و ۲۴۷۵ .ومسائل مورد ابتلاء، آیت الله خامنه ای، سوال۱.

[۲]. امام خمینى، تحریرالوسیله، ج ۲، ص ۲۵۸ مسئله ۱۲ از رضاع.

آیا دروغ به شوخی حرام است_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ آیا دروغ به شوخی حرام است؟

✍ پاسخ

✅ دروغ گفتن به شوخی عذاب‌ ندارد، ولی شایسته است این کار انجام نشود. در روایات از دروغ گفتن به شوخی هم مذمت و نهی شده است."

حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «لا یجد عبد طعم الایمان حتی یترک الکذب هزله و جده:[۱] هیچ بنده ای طعم ایمان را نمی چشد، مگر این که دروغ را چه شوخی و چه جدی ترک کند.»

امام زین العابدین (ع‌) به فرزندش فرمود: «اتقوا الکذب الصغیر منه و الکبیر فی کل جد و هزل:[۲] از کوچک وبزرگ و جدی و شوخی دروغ بپرهیز.»

دروغ گفتن به شوخی، کم کم انسان را بر دروغ جدی جرأت می دهد. امام خمینی (ره) در چهل حدیث می‌فرماید: از اموری که انسان باید ملتفت آن باشد، این است که دروغ به عنوان شوخی و مزاح هم در اخبار از آن تکذیب [و نهی] شده است و تشدید در امر [به ترک] آن گردیده و علما فتوای به حرمت آن نیز می دهند.[۳]

[۱]. اصول کافی، ج۴، باب الکذب، ح۱۱.

[۲]. اصول کافی، ج۴، باب الکذب، ح۲.

[۳]. چهل حدیث، ص ۴۷۲.

جعفر طیار کیست؟_منهاج الرضا

💢 سوال:

جعفر طیار کیست؟

🌺پاسخ:

جعفر بن ابی طالب بن عبدالمطلب مشهور به جعفر طیار و ذوالجناحین، سومین فرزند ابوطالب، پسرعموی پیامبراکرم(صلی الله علیه و اله)، برادر بزرگ‌تر امام علی(علیه السلام) و صحابی رسول خدا(صلی الله علیه و اله و سلم ) است.

🔷وی دارای مقام و منزلت بسیاری نزد پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله و سلم) بود و رسول خدا او را به عنوان سرپرست کاروان مسلمانان در مهاجرت به حبشه برگزید.

 🌹 پیامبراکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) پس از بازگشت جعفر از حبشه ، به او نمازی آموخت که به نماز جعفر طیار مشهور است.

🔹 جعفر در جنگ موته به شهادت رسید. مزار او در اردن است.

چه کنیم که از مرگ نترسیم_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ چه کنیم که از مرگ نترسیم؟

✍ پاسخ:

✅ دلبستگی

ترس از مرگ به خاطر جدایی از مال و فرزند و همسری است که دل ما به آن‌ها خو گرفته. باید بدانیم که اگر خداوند در آستانه مرگ ما را از خانه و مال و فرزند فانی جدا می‌کند در عوض با نعمت‌های دیگری که قابل قیاس با نعمت‌های دنیا نیست آشنا می‌نماید.

ناشناخته بودن مرگ

و اگر ترس به خاطر ورود به یک مرحله مبهم و تاریک و خطرناکی است باید بدانیم که راه مرگ تاریک نیست بلکه پا گذاشتن به یک مرحله‌ای از مراحل تکامل انسان است.

کمی توشه

و اگر ترس از مرگ به خاطر کمی توشه راه و ایمان و عمل صالح است باید خود را با توشه تقوا مجهز کنیم همان‌طور که قرآن می‌فرماید:«وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوی» [۷] یعنی توشه بردارید که بهترین توشه‌های شما همان تقوا است.

گناهان

و اگر ترس از مرگ به خاطر گناهان است اگر گناه صغیره باشد باید توبه کرد و به رحمت خدا امیدوار بود. پیامبر فرمودند:«لَوْ تَعْلَمُونَ قَدْرَ رَحْمَةِ اللهِ لاتَّکَلْتُمْ عَلَیْها» [۸] [۹] یعنی هرگاه می‌دانستید که چقدر لطف و رحمت خدا بزرگ است بر آن اعتماد می‌کردید و هرگز به خود ترس راه نمی‌دادید. و اگر گناه کبیره است آن‌هایی که حق الله است انسان باید در آن‌ها کوتاهی نکند مثل نماز ، روزه و اگر حق الناس است مثل زکات ، خمس ، غیبت باید آن‌ها را هم ادا کند. در مورد غیبت یعنی باید برود و از کسی که غیبت کرده او را راضی کند.

فانی شدن

و اگر مرگ را هم‌چون تولد جنین از مادر یک تولد ثانوی بدانیم و معتقد باشیم با عبور از این گذرگاه سخت به جهانی گام می‌گذاریم که از این جهان بسیار وسیع‌تر، پرفروغ‌تر، آرام بخش‌تر و مملو از نعمت‌هایی است که فعلاً برای ما قابل تصور نیست دیگر ترسی از مرگ نخواهیم داشت. [۱۰]

با مطالبی که بیان شد حالا اگر کسی مؤمن و مسلمان واقعی بود و به او بگویند که یک روز یا یک ساعت دیگر می‌میری می‌گوید الحمدلله! چرا؟ چون که او در اطاعت فرمان خدا در صیقل زدن نفس اماره به سوء با گذشت و ایثار و انفاق و اطعام و جهاد و صلاة و صیام و انصاف با خلق و احسان و دستگیری از مستمندان و غیره کوتاهی نکرده است. لذا باید بکوشیم که مسلمان واقعی باشیم نه مسلمان ظاهری. [۱۱]

قال رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلّم:« اِنَّ الْمَوتَ عِندی بِمَنْزِلَةِ الشَرْبَةِ الْبارِدَةِ فِی الْیَومِ الشَّدید الحَرّ »؛ مرگ در دیدگاه من مانند نوشیدن شربت خنکی است که انسان تشنه در روز بسیار گرم میل می‌کند. [۱۲]

پی نوشت ها:
۸. نهج الفصاحه، ص۴۹۱، حدیث۳۱۹.
۹. معاد، قرائتی، ص۷۹.
۱۰. معاد، ناصر مکارم شیرازی، ص۲۵، نشر قم، هدف، ۱۳۹۶ ق.
۱۱. معاد شناسی، حسینی طهرانی، محمدحسین، ص۹۱، نشر طهران، حکمت، ۱۳۶۰-۱۳۶۱.
۱۲. سفینة البحار، ج۹، ص۴۵۹.

نزدیک بودن خداوند به بندگان به چه معنى است_منهاج الرضا

✅پرسش:

 نزدیک بودن خداوند به بندگان به چه معنى است؟

🌺پاسخ:

 پاسخ این سوال در آیه24 سوره«انفال» آمده است، خداوند مى فرماید: (بدانید که خداوند میان انسان و قلب او حائل مى شود، و این که همه شما نزد او در قیامتاجتماع خواهید کرد)؛ «وَ اعْلَمُوا اَنَّ اللّهَ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ وَ اَنَّهُ اِلَیْهِ تُحْشَرُونَ».

📌شک نیست که منظور از قلب، روح و عقل است. و اما این که خداچگونه میان انسان و روح و عقل او قرار مى گیرد احتمالات فراوانى درباره آن داده شده است:

🌸گاه گفته مى شود: اشاره به شدت نزدیکى خداوند به بندگان است، آن چنان که گوئى در درون جان او و میان او و خودش قرار گرفته؛ همان گونه که قرآنمى گوید: «وَ نَحْنُ اَقْرَبُ اِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ»؛ (ما از رگ گردن به انسان نزدیک تریم). (1)

🍀گاه گفته مى شود: اشاره به آن است که گردش دل ها و فکرها به دست خداست آن چنان که در دعامى خوانیم: «یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الاَبْصارِ»؛ (اى کسى که گردش دل ها و فکرها به دست تو است). (2)

🌸 گاه گفته مى شود: منظور این است که اگر لطف خدانبود هرگز انسان به حقانیت حق، و باطل بودن باطل، پى نمى برد.

🍀 و نیز گفته اند: منظور این است که مردم باید تا فرصت دارند در انجام طاعات و کار نیک تلاش کنند؛ زیرا خداوند میان انسان و قلبش به وسیله مرگ حائل ایجاد مى کند.

🖊اما با یک نظر کلى مى توان همه این تفسیرها را در یک تفسیرواحد جمع کرد و آن این که خداوند در همه جا حاضر و ناظر و به همه موجودات احاطه دارد در عین این که با موجودات این جهان یکى نیست از آنها هم جدا و بیگانه نمى باشد، مرگ و حیات، علم و قدرت، آرامش و امنیت، توفیق و سعادت همه در دست او و به قدرت اوست و به همین دلیل، نه انسان چیزى را مى تواند از او مکتوم دارد، نه کارى را بى توفیقاو انجام دهد، و نه سزاوار است به غیر او روى آورد و از غیر او تقاضا کند؛ چرا که او مالک همه چیز است و محیط به تمام وجود انسان! (3)

—------------------------—

(1). سوره ق، آیه 16.
(2). «وسائل الشیعه»، جلد 6، صفحه 63، چاپ آل البیت؛ «بحار الانوار»، جلد 12، صفحه 278 و جلد 52، صفحات 148، 149 و ...
(3). گردآوری از کتاب: تفسیر نمونه، آیت الله العظمی مکارم شیرازی، دارالکتب الإسلامیه، چاپ سی و دوم، ج 7، ص 164.

بهره های بانکی حرام است یا حلال؟_منهاج الرضا

💢 سوال:

💠 بهره های بانکی حرام است یا حلال؟

✍ پاسخ:

✅ وام مشروط به بهره، وام ربوى است از نظر شرعی جایز نیست؛ ولی پولى را که بانک‏ها به عنوان سود مى ‏پردازند، در صورتى که به صورت مضاربه و جعاله و امثال آن از عقود شرعیه با بانک قرارداد کنید و اطمینان داشته باشید که با آن عقود عمل مى ‏شود جایز است.[۱]

به‌طور کلى معاملات بانکى که بانکها بر اساس قوانین مصوب مجلس شوراى اسلامى و مورد تأیید شوراى محترم نگهبان انجام مى دهند، اشکال ندارد و محکوم به صحّت‏ است و سود حاصل از بکارگیرى سرمایه براساس یکى از عقود صحیحِ اسلامى، شرعاً حلال است، لذا در صورتى که گرفتن پول از بانک براى خرید مسکن و مانند آن تحت عنوان یکى از آن عقود باشد، بدون اشکال است ولى اگر به‌صورت قرض ربوى باشد، هرچند گرفتن آن از نظر حکم تکلیفى حرام است، ولى اصل قرض از نظر حکم وضعى صحیح است و آن مال، ملک قرض گیرنده مى ‏شود وجایز است در آن و در هر چیزى که با آن مى ‏خرد تصرّف نماید.[۲]

 [۱]. ‏الاستفتائات جدید، آیت ‏اللّه ‏تبریزى، مسأله ۲۱۰۰.
 [۲]. آیت الله خامنه‌ای، اجوبة ‏الاستفتائات، س ۱۹۲۲.

آیا حضرت زهرا(سلام الله علیها) از زمان شهادتش آگاه بود؟_منهاج الرضا

✅پرسش:

 آیا حضرت زهرا(سلام الله علیها) از زمان شهادتش آگاه بود؟

🌺پاسخ:

در «مسند احمد» از امّ سلمه (یا طبق روایتى ام سلمى) چنین آمده : وقتى فاطمه(علیها السلام) به همان بیمارى که به وفاتش منتهى گشت، بیمار شد من از او پرستارى مى کردم، روزى حالتش را از همه روز بهتر دیدم، على(علیه السلام) به دنبال کارى رفته بود.

▪️ فاطمه(علیها السلام) به من فرمود:  آبى بیاور تا غسل کنم، آب آوردم و او غسل کرد، غسلى که بهتر از آن ندیده بودم. سپس فرمود: لباس هاى تازه اى براى من بیاور، لباس ها را آوردم و به او دادم، و او پوشید.

▪️سپس فرمود: بسترم را در وسط اطاق بیفکن، من این کار را کردم، او دراز کشید و رو به قبله کرد، و دستش را زیر صورتش گذاشت، سپس فرمود: اى ام سلمه! {ام سلمى} من الان از دنیا مى روم (و به ملکوت اعلا مى شتابم) در حالى که پاک شده ام، کسى روى مرا نگشاید. این سخن گفت و چشم از جهان پوشید!(1)

🖊 این حدیث به خوبى نشان مى دهد که فاطمه از لحظه مرگش آگاه و با خبربوده، و بى آن که نشانه هاى آن در او باشد، آماده رحلت از این جهان گشت، و از آن جا که هیچ کس لحظه مرگ را جز به تعلیم الهى نمى داند این نشان مى دهد که از سوى خدابه او الهام مى شد.(2)

—-------------------------
(1) . مسند احمد بن حنبل، جلد 6، صفحه 461. این حدیث را ابن اثیر در «اسد الغابة» و جمعى دیگر در کتب خود آورده اند.
(2) . گردآوری از: کتاب زهرا(س) برترین بانوی جهان، حضرت آیت الله مکارم شیرازی، ص 89.

منظور از آروزهای دراز در روایات چیست؟_منهاج الرضا

✅پرسش:

 منظور از آرزوی دراز ،در روایتی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم فرموده اند، چه جور آرزوهایی هست؟ پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله ) : بر امت خویش بیش از هر چیز از هوس و آرزوى دراز بیم دارم.

🌺پاسخ:

طول امل (آرزوهای دراز) از مهم‌ترین رذایل اخلاقی بوده و انسان را از خدا دور ‌ساخته و به انواع گناهان آلوده می‌کنند. این آرزوها همچون سراب در بیابان زندگی ظاهر می‌شوند و هر لحظه انسان را تشنه‌تر می‌سازند تا از شدت تشنگی هلاک سازند.

🖊 و در واقع آرزو اگر از حد بگذرد و به صورت آرزوی دور و دراز درآید، بدترین عامل انحراف و بدبختی است‌ و درست همانند آب باران است که اگر از حد گذشت مایه غرق شدن و نابودی خواهد شد. این آرزوی کشنده همان است که قرآن کریم می‌فرماید: «رُبَمَا یوَدُّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْ کَانُوا مُسْلِمِینَ * ذَرْهُمْ یأْکُلُوا وَیتَمَتَّعُوا وَیلْهِهِمُ الْأَمَلُ فَسَوْفَ یعْلَمُونَ»2)

🔶کافران (هنگامی که آثار شوم اعمال را ببینند) چه بسا آرزو می‌کنند مسلمان بودند! بگذار آن‌ها بخورند و بهره گیرند و آرزوها آنان را غافل می‌سازد ولی به زودی خواهند فهمید

🔷 اگر انسان در زندگی بلند پرواز بود و خواسته ای بالاتر از حد امکانات و توانایی خود داشت و اصرار بر رسیدن به آن به هر قیمت و از هر راهی داشت، مجبور است همه حریم­ها را بشکند و به هر وسیله­ای متوسل گردد تا به خواسته خود برسد و طبیعی است که چنین انسانی نمی­تواند در چارچوب شرع و دین و عقل حرکت کند و اعمالش از حکم دین و عقل پیروی نمی­کند، در نتیجه اعمالش زشت و ناپسند و ناگوار می­گردد.

🔺طول امل باعث قساوت قلب می شود: آرزوی طولانی انسان را از خدا غافل می‌کند و به دنیا حریص می‌سازد و آخرت او را به دست فراموشی می‌سپارد و اینها همه اسباب سنگدلی و قساوت است. به همین دلیل در حدیثی آمده است که خداوند به موسی علیه‌السلام فرمود:« یا مُوسَى لَا تُطَوِّلْ فِی الدُّنْیا أَمَلَکَ فَیقْسُوَ قَلْبُکَ وَ الْقَاسِی الْقَلْبِ مِنِّی بَعِیدٌ »(3)


🖊 صاحبان آرزوهای دراز ناچارند شخصیت انسانی خود را درهم شکنند و برای رسیدن به مقصود خیالی در برابر هر کسی خضوع کنند و دست التماس به سوی این و آن دراز نمایند و به زندگی ذلت‌بار تن دهند.

🍀 امیرمؤمنان علی(علیه السلام) در این مورد می فرماید: خواری مردان در ناکامی آرزوهاست‏.(4)

☑️ آیا در دوران غیبت، جز انتظار کار دیگری نباید انجام دهیم؟_منهاج الرضا

💢 سوال:

☑️ آیا در دوران غیبت، جز انتظار کار دیگری نباید انجام دهیم؟

✍ پاسخ:

✅ قبل غیبت، در دوران غیبت و بعد ظهور، واجبات و محرماتی داریم، که باید برای انجام واجبات و ترک محرمات تلاش کنیم. اما به احتمال زیاد منظور شما انجام عملی مرتبط به بحث ظهور است؛ که باید عرض کنم همان انتظار کافیست. اما انتظار را به چه معنا می دانید؟

فرض کنید قرار است برای شما میهمانی بیاید و شما منتظر میهمان هستید. اینجا انتظار را به معنای نشستن در خانه و بیکار بودن می دانید؟ یا اینکه این انتظار به معنای مرتب و منظم کردن خانه، تهیه و تدارک وسایل پذیرایی و ... است؟

طبیعتا خود انتظار دایره بسیار گسترده ای را شامل می شود. کسی که قرار است پا در رکاب حضرت باشد، باید از قبل خود را آماده کرده باشد و این آمادگی تمرین و فعالیت زیادی را طلب می کند. از همین رو در روایات، انتظار یک فعل شمرده شده است:

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله می فرمایند:  برترین کارهاى امّت من ، انتظار فرج از خداوند عز و جل است .(اَفْضَلُ اَعْمالِ اُمَّتى اِنْتِظارُ فَرَجِ اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ.)

بودن ما در کنار حضرت، قرار است، چه فایده ای داشته باشد؟ آیا حضرت می تواند روی ما حساب کند و ما را به عنوان نماینده خود به منطقه ای اعزام کند تا مردم آن دیار را مدیریت کنیم؟ آیا می توانیم به منطقه ای برویم و برای لشگر حضرت نیرو جمع آوری کنیم؟ آیا می توانیم مبلغ دین باشیم و دین را برای دیگران توضیح دهیم و تبیین کنیم؟

خلاصه آنکه باید توجه داشت حکومت مهدوی، با یک نفر اداره نمی شود که اگر چنین بود، نیاز به ۳۱۳ سردار، بی معنا بود. و سالهای سال قبل ائمه حکومت جهانی را بر پا می کردند. حال آنکه حکومت جهانی به تاخیر افتاده است تا عده ای آماده خدمت سامان بیابند. و این معنا در روایات ائمه دیگر نیز بیان شده است که اگر تعداد خاصی یار داشتند، قیام می کردند:

آنگاه امام صادق فرمود در جواب کسی که از حضرت درباره عدم قیام سوال می کنند، می فرمایند: اگر به تعداد این گوسفندان یاور داشتم قیام می‌کردم! وقتی گوسفندان را شمردند، دیدند تنها هفده عدد بودند! (... فَقَالَ: وَ اللَّهِ یَا سَدِیرُ لَوْ کَانَ لِی شِیعَةٌ بِعَدَدِ هَذِهِ الْجِدَاءِ مَا وَسِعَنِی الْقُعُودُ وَ نَزَلْنَا وَ صَلَّیْنَا فَلَمَّا فَرَغْنَا مِنَ الصَّلَاةِ عَطَفْتُ عَلَى الْجِدَاءِ فَعَدَدْتُهَا فَإِذَا هِیَ سَبْعَةَ عَشَرَ؛ کافی/ج ۲/ص ۲۴۲

بنابراین انتظار معنای بسیار وسیع دارد و آن قدر گسترده است که اگر تمام لحظات عمرمان را تلاش کنیم و در بارور کردن استعدادهای نهفته خود بکوشیم، همه آن می تواند با عنوان انتظار معنا بیابد.

آیا تحمل بیماری ثواب دارد؟_منهاج الرضا

✅پرسش:

تحمل افسردگی ثواب دارد؟

🌺پاسخ:

افسردگی یکی از بیماری های روحی و روانی است که با رجوع نزد متخصص می توان این بیماری را درمان کرد.

🍃اما درباره ثواب بیماری:
خداوند برای برخی از کارها پاداشی بس بزرگ در نظر گرفته است و در عوض آن هدیه ای بس گران عرضه می کند. تحمل بیماری برای مومنان از جمله همان کارهایی است که خداوند ارزش بسیاری برای آن قایل است.

☘ امام باقر(علیه السلام) می فرماید: سَهَرُ لَیلَةٍ مِن مَرَضٍ أو وَجَعٍ أفضَلُ و أعظَمُ أجرا مِن عِبادَةِ سَنَةٍ(الکافی، ج 3، ص 114)؛ پاداش شبى از بیمارى یا درد نخفتن، برتر و بزرگتر از یک سال عبادت است.

🔹این پاداش به قدری بزرگ و با ارزش است که پیامبر خدا در مورد آن می فرماید: از مؤمن و بیتابىِ او از بیمارى تعجّب مى کنم. اگر مى دانست که چه ثوابى در بیمارى هست، بى گمان دوست مى داشت پیوسته بیمار باشد تا آنگاه که پروردگار خود را دیدار کند. (التوحید، ص114)

🖊البته این سخن پیامبر به این معنا نیست که از خدا درخواست بیماری طولانی کنیم و دوست داشته باشیم تا آخر عمر در بستر به سر بریم بلکه سخن ایشان ترغیبی است بر شکیبایی در برابر بیماری و اشاره ای است به پاداش بزرگی که در پی آن خواهد آمد.